Recenzje (3)

1. Agataczytaksiazki.pl Agata Piekalska

   Czechy, mimo sąsiedztwa z Polską i słowiańskiej bliskości kulturowej, pozostają dla nas niejako nieodkrytym lądem. Oceniamy ten kraj jedynie przez pryzmat weekendowych wyjazdów i kilku zabawnych kreskówek, oglądanych w dzieciństwie. Rzeczywistość różni się jednak dość znacząco od naszych wyobrażeń.Michał Zabłocki w zbiorze esejów “To nie jest raj” prezentuje nam zupełnie inny obraz Czech, zgodnie z którym nasi południowi sąsiedzi również borykają się z problemami typowymi dla krajów, które całkiem niedawno przeszły transformację ustrojową. Znajdziemy tu całkiem sporo informacji, dotyczących różnych aspektów życia w Czechach, począwszy od spraw stricte politycznych, a skończywszy na społecznych animozjach. Okazuje się zatem, że Czesi zmagają się z takimi problemami, jak likwidowane kopalnie, prawicowy ekstremizm, bezrobocie, niedokończone autostrady i spory o działki pod ich budowę, niekompetentni i chamscy politycy, obojętność na sprawy innych ludzi i konflikty etniczne. I to właśnie te ostatnie szczególnie przykuły moją uwagę. Z dużym zdziwieniem czytałam rozdział poświęcony konfliktowi białych mieszkańców Czech z mniejszością romską. Okazuje się bowiem, że w naszym regionie, tak boleśnie doświadczonym okrucieństwem nazizmu, tuż za naszą południową granicą, powtórzyła się “noc kryształowa”. Tym razem miała ona miejsce w 2009 roku, gdy kilku czeskich neonazistów postanowiło hucznie świętować 120. rocznicę narodzin Hitlera i obrzucić koktajlami Mołotowa dom zamieszkany przez romską rodzinę. Nieprawdopodobne, skandaliczne? Mniejszość romska już od dawna jest ofiarą czeskich ekstremistów, w czym dumnie wspierają ich koledzy m.in. z Polski. Życie w Czechach okazuje się nie być tak sielankowe, jak wydaje nam się, gdy odwiedzamy naszych sąsiadów w niedzielę po kościele, by wypić kufel piwa w jednym z praskich barów. Prawdziwe Czechy są bardziej mroczne, pogubione, chaotyczne i smutne, niż moglibyśmy stwierdzić jedynie na podstawie popkulturowych strzępków, które do nas docierają. “To nie jest raj” to zbiór ciekawych, krótkich tekstów, dzięki którym możemy lepiej poznać południowych sąsiadów – tekstów na tyle krótkich, by zainteresować danych tematem i nie znudzić czytelnika, jeśli dany rozdział kompletnie go nie interesuje. Myślę, że jest to pozycja, która zainteresuje zarówno laików, jak i osoby nieco bardziej zorientowane w kwestii stosunków wewnętrznych współczesnych Czech.

2. Agataczytaksiazki.pl Agata Piekalska

   Czechy, mimo sąsiedztwa z Polską i słowiańskiej bliskości kulturowej, pozostają dla nas niejako nieodkrytym lądem. Oceniamy ten kraj jedynie przez pryzmat weekendowych wyjazdów i kilku zabawnych kreskówek, oglądanych w dzieciństwie. Rzeczywistość różni się jednak dość znacząco od naszych wyobrażeń.Michał Zabłocki w zbiorze esejów “To nie jest raj” prezentuje nam zupełnie inny obraz Czech, zgodnie z którym nasi południowi sąsiedzi również borykają się z problemami typowymi dla krajów, które całkiem niedawno przeszły transformację ustrojową. Znajdziemy tu całkiem sporo informacji, dotyczących różnych aspektów życia w Czechach, począwszy od spraw stricte politycznych, a skończywszy na społecznych animozjach. Okazuje się zatem, że Czesi zmagają się z takimi problemami, jak likwidowane kopalnie, prawicowy ekstremizm, bezrobocie, niedokończone autostrady i spory o działki pod ich budowę, niekompetentni i chamscy politycy, obojętność na sprawy innych ludzi i konflikty etniczne. I to właśnie te ostatnie szczególnie przykuły moją uwagę. Z dużym zdziwieniem czytałam rozdział poświęcony konfliktowi białych mieszkańców Czech z mniejszością romską. Okazuje się bowiem, że w naszym regionie, tak boleśnie doświadczonym okrucieństwem nazizmu, tuż za naszą południową granicą, powtórzyła się “noc kryształowa”. Tym razem miała ona miejsce w 2009 roku, gdy kilku czeskich neonazistów postanowiło hucznie świętować 120. rocznicę narodzin Hitlera i obrzucić koktajlami Mołotowa dom zamieszkany przez romską rodzinę. Nieprawdopodobne, skandaliczne? Mniejszość romska już od dawna jest ofiarą czeskich ekstremistów, w czym dumnie wspierają ich koledzy m.in. z Polski. Życie w Czechach okazuje się nie być tak sielankowe, jak wydaje nam się, gdy odwiedzamy naszych sąsiadów w niedzielę po kościele, by wypić kufel piwa w jednym z praskich barów. Prawdziwe Czechy są bardziej mroczne, pogubione, chaotyczne i smutne, niż moglibyśmy stwierdzić jedynie na podstawie popkulturowych strzępków, które do nas docierają. “To nie jest raj” to zbiór ciekawych, krótkich tekstów, dzięki którym możemy lepiej poznać południowych sąsiadów – tekstów na tyle krótkich, by zainteresować danych tematem i nie znudzić czytelnika, jeśli dany rozdział kompletnie go nie interesuje. Myślę, że jest to pozycja, która zainteresuje zarówno laików, jak i osoby nieco bardziej zorientowane w kwestii stosunków wewnętrznych współczesnych Czech.

3. PRESS Agnieszka Olbrot

   Statystycznemu Kowalskiemu Czechy kojarzą się z piwem, bajkami o Kreciku i Rumcajsie oraz wojakiem Szwejkiem. Ponieważ język południowych sąsiadów brzmi dla nas zabawnie, zakładamy, że posługujący się nim mieszkańcy tego10-milionowego kraju są nacją beztroskich wesołków żyjących w państwie mądrze poukładanym, które zdecydowanie lepiej poradziło sobie z transformacją ustrojową. Michał Zabłocki, były wieloletni dziennikarz Polskiej Agencji Prasowej, korespondent w Czechach i na Słowacji, slawista, bohemista odczarowuje ten powszechny wyidealizowany obraz kreowany zwykle na podstawie weekendowych wypadów do Pragi. Czechy w książce Zabłockiego to państwo dysfunkcyjne, przeżarte korupcją, z quasi-oligarchicznym systemem, w którym obywatel się nie liczy. Sami Czesi zaś są bierni, sfrustrowani i niekoniecznie przyjaźnie nastawieni do obcych, także współobywateli. Jako przykład dysfunkcji reporter opisuje głośną sprawę zabójstwa 10-letniej dziewczynki w 2010 roku. Policja nie potrafiła sobie poradzić z poszukiwaniami, za to chętnie przekazywała niesprawdzone informacje mediom, te z kolei wskazały sprawcę i wydały na niego wyrok, nie czekając na proces. Mężczyzna popełnił samobójstwo w areszcie, co dla prokuratury oznaczało zamknięcie sprawy mimo braku jednoznacznych dowodów. Ta historia pozostaje niewyjaśniona do dziś, podobnie jak wiele innych opisanych przez reportera skandali, z którymi państwo sobie nie poradziło albo poradzić sobie nie chciało. Szkice Zabłockiego nie są antyczeskie – zachęcają jedynie do szerszego spojrzenia i refleksji, że Czechy to nie jest słowiański raj zamknięty w granicach modnych praskich ulic.

POKAŻ WIĘCEJ RECENZJI

UKRYJ RECENZJE