To nie jest raj. Szkice o współczesnych Czechach

Recenzje książki: To nie jest raj. Szkice o współczesnych Czechach (5)

1. http://detalistka.pl Ewa Krzempek

   Michał Zabłocki, dziennikarz i korespondent PAP zafascynowany Europą Środkową i zachodzącymi w tym rejonie zmianami pokazuje jak błędne jest przeświadczenie Polaków o raju, który rozpościera się tuż za miedzą. „To nie jest raj” to zbiór kilkunastu esejów o Czechach, które są argumentami w dyskusji autora z zadeklarowanymi czechofilami. Celem Zabłockiego jest bowiem obalenie błędnego przeświadczenia o kraju szczęścia. Pokazuje tylko i wyłącznie drugą stronę medalu. I nie powinno to być zarzutem wobec książki. Jest pesymistycznie, dekadencko, depresyjnie, jest gorycz, ale takie było właśnie założenie autora. Czechy to nie raj Istnieje wiele kwestii, które Czechów drażnią, bulwersują, denerwują. Ich pozorna obojętność czy „ospałość” to efekt frustracji i zniechęcenia polityką i wszechobecną korupcją. Czechofilia Polaków jest bardzo powierzchowna i bazuje głównie na weekendowych eskapadach do Pragi, Brna czy Ostrawy, co tylko sprzyja powstawaniu kolejnych uprzedzeń i umacnianiu się mitów i stereotypów. Tymczasem jak dowodzi Zabłocki jest to kraj jak każdy inny, zmagający się z wewnętrznymi problemami społeczno-gospodarczymi. prague 1119791 1280 1024x576 - "To nie jest raj. Szkice o współczesnych Czechach" Michał Zabłocki Druga storna medalu „(…) za tą baśniową zasłoną kryje się mroczny świat likwidowanych kopalń zagłębia mosteckiego, konfliktów etnicznych „białych” z Romami z worka szluknowskiego i różnej maści prawicowych ekstremistów, bezrobocia, m.in. na czeskim Śląsku, sporów o działki pod budowę autostrad (…).” „(…) Czechy to obszar świata dotknięty przez transformację ustrojową równie mocno jak pozostali sąsiedzi w Europie Środkowej i jeden z najbardziej skorumpowanych krajów regionu: mocno uprzemysłowiony, ale i ogromnie zniszczony i zanieczyszczony; gdzie ludzie są bierni, sfrustrowani, opryskliwi, których aktywne życie zazwyczaj zamiera po wyjściu z pracy.” (Nie)świadomość Po książkę trzeba więc sięgnąć z pełną świadomością konsekwencji. Jeśli za cenę prawdy jesteś w stanie wyzbyć się przeświadczenia o czeskim hygge, spotkanie z książką będzie owocne. Zauroczonych Czechami, tym miejscem gdzie zawsze miło wyskoczyć, posłuchać ciągle śmieszącego nas języka, czeka zderzenie z pesymistycznym dyskursem. Opór, negacja, odrzucenie argumentów a nawet rzucenie książką w kąt – to możliwe scenariusze. Ze swojej strony – zachęcam do lektury. W Ostrawie byłam na Erasmusie i mam do Czech pewien sentyment, ale mimo to cieszę się z wejrzałam głębiej w tamtejsze zagadnienia społeczne, polityczne, gospodarcze. Okazuje się na przykład, że nie tylko Polacy mają problem z budową autostrad i nawet czteropasmowe drogi kończą swój bieg w szczerym polu;) Tytuł książki zdaje się nawiązywać do książki „Zrób sobie raj” Mariusza Szczygła, który swego czasu był chyba najzagorzalszym czechofilem w Polsce. W ostatnich latach jego entuzjazm jednak osłabł. I on dopatrzył się kilku rys. I on padł ofiarą stereotypów. Literackość tekstu 4/5 Wartości poznawcze 5/5 Obiektywizm tez/sądów/opinii 3/5 Struktura książki 5/5 Summary 4.3 1. Krótkie rozdziały pozwalają czytać na raty. 2. Zabłockiemu nie można zarzucić braku rzetelności i obiektywizmu – jako dziennikarz i korespondent PAP ma je we krwi. 3. Z książki dowiesz się wielu interesujących faktów o Czechach.

2. Agataczytaksiazki.pl Agata Piekalska

   Czechy, mimo sąsiedztwa z Polską i słowiańskiej bliskości kulturowej, pozostają dla nas niejako nieodkrytym lądem. Oceniamy ten kraj jedynie przez pryzmat weekendowych wyjazdów i kilku zabawnych kreskówek, oglądanych w dzieciństwie. Rzeczywistość różni się jednak dość znacząco od naszych wyobrażeń.Michał Zabłocki w zbiorze esejów “To nie jest raj” prezentuje nam zupełnie inny obraz Czech, zgodnie z którym nasi południowi sąsiedzi również borykają się z problemami typowymi dla krajów, które całkiem niedawno przeszły transformację ustrojową. Znajdziemy tu całkiem sporo informacji, dotyczących różnych aspektów życia w Czechach, począwszy od spraw stricte politycznych, a skończywszy na społecznych animozjach. Okazuje się zatem, że Czesi zmagają się z takimi problemami, jak likwidowane kopalnie, prawicowy ekstremizm, bezrobocie, niedokończone autostrady i spory o działki pod ich budowę, niekompetentni i chamscy politycy, obojętność na sprawy innych ludzi i konflikty etniczne. I to właśnie te ostatnie szczególnie przykuły moją uwagę. Z dużym zdziwieniem czytałam rozdział poświęcony konfliktowi białych mieszkańców Czech z mniejszością romską. Okazuje się bowiem, że w naszym regionie, tak boleśnie doświadczonym okrucieństwem nazizmu, tuż za naszą południową granicą, powtórzyła się “noc kryształowa”. Tym razem miała ona miejsce w 2009 roku, gdy kilku czeskich neonazistów postanowiło hucznie świętować 120. rocznicę narodzin Hitlera i obrzucić koktajlami Mołotowa dom zamieszkany przez romską rodzinę. Nieprawdopodobne, skandaliczne? Mniejszość romska już od dawna jest ofiarą czeskich ekstremistów, w czym dumnie wspierają ich koledzy m.in. z Polski. Życie w Czechach okazuje się nie być tak sielankowe, jak wydaje nam się, gdy odwiedzamy naszych sąsiadów w niedzielę po kościele, by wypić kufel piwa w jednym z praskich barów. Prawdziwe Czechy są bardziej mroczne, pogubione, chaotyczne i smutne, niż moglibyśmy stwierdzić jedynie na podstawie popkulturowych strzępków, które do nas docierają. “To nie jest raj” to zbiór ciekawych, krótkich tekstów, dzięki którym możemy lepiej poznać południowych sąsiadów – tekstów na tyle krótkich, by zainteresować danych tematem i nie znudzić czytelnika, jeśli dany rozdział kompletnie go nie interesuje. Myślę, że jest to pozycja, która zainteresuje zarówno laików, jak i osoby nieco bardziej zorientowane w kwestii stosunków wewnętrznych współczesnych Czech.

3. Agataczytaksiazki.pl Agata Piekalska

   Czechy, mimo sąsiedztwa z Polską i słowiańskiej bliskości kulturowej, pozostają dla nas niejako nieodkrytym lądem. Oceniamy ten kraj jedynie przez pryzmat weekendowych wyjazdów i kilku zabawnych kreskówek, oglądanych w dzieciństwie. Rzeczywistość różni się jednak dość znacząco od naszych wyobrażeń.Michał Zabłocki w zbiorze esejów “To nie jest raj” prezentuje nam zupełnie inny obraz Czech, zgodnie z którym nasi południowi sąsiedzi również borykają się z problemami typowymi dla krajów, które całkiem niedawno przeszły transformację ustrojową. Znajdziemy tu całkiem sporo informacji, dotyczących różnych aspektów życia w Czechach, począwszy od spraw stricte politycznych, a skończywszy na społecznych animozjach. Okazuje się zatem, że Czesi zmagają się z takimi problemami, jak likwidowane kopalnie, prawicowy ekstremizm, bezrobocie, niedokończone autostrady i spory o działki pod ich budowę, niekompetentni i chamscy politycy, obojętność na sprawy innych ludzi i konflikty etniczne. I to właśnie te ostatnie szczególnie przykuły moją uwagę. Z dużym zdziwieniem czytałam rozdział poświęcony konfliktowi białych mieszkańców Czech z mniejszością romską. Okazuje się bowiem, że w naszym regionie, tak boleśnie doświadczonym okrucieństwem nazizmu, tuż za naszą południową granicą, powtórzyła się “noc kryształowa”. Tym razem miała ona miejsce w 2009 roku, gdy kilku czeskich neonazistów postanowiło hucznie świętować 120. rocznicę narodzin Hitlera i obrzucić koktajlami Mołotowa dom zamieszkany przez romską rodzinę. Nieprawdopodobne, skandaliczne? Mniejszość romska już od dawna jest ofiarą czeskich ekstremistów, w czym dumnie wspierają ich koledzy m.in. z Polski. Życie w Czechach okazuje się nie być tak sielankowe, jak wydaje nam się, gdy odwiedzamy naszych sąsiadów w niedzielę po kościele, by wypić kufel piwa w jednym z praskich barów. Prawdziwe Czechy są bardziej mroczne, pogubione, chaotyczne i smutne, niż moglibyśmy stwierdzić jedynie na podstawie popkulturowych strzępków, które do nas docierają. “To nie jest raj” to zbiór ciekawych, krótkich tekstów, dzięki którym możemy lepiej poznać południowych sąsiadów – tekstów na tyle krótkich, by zainteresować danych tematem i nie znudzić czytelnika, jeśli dany rozdział kompletnie go nie interesuje. Myślę, że jest to pozycja, która zainteresuje zarówno laików, jak i osoby nieco bardziej zorientowane w kwestii stosunków wewnętrznych współczesnych Czech.

4. Agataczytaksiazki.pl Agata Piekalska

   Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma Czechy, mimo sąsiedztwa z Polską i słowiańskiej bliskości kulturowej, pozostają dla nas niejako nieodkrytym lądem. Oceniamy ten kraj jedynie przez pryzmat weekendowych wyjazdów i kilku zabawnych kreskówek, oglądanych w dzieciństwie. Rzeczywistość różni się jednak dość znacząco od naszych wyobrażeń.Michał Zabłocki w zbiorze esejów “To nie jest raj” prezentuje nam zupełnie inny obraz Czech, zgodnie z którym nasi południowi sąsiedzi również borykają się z problemami typowymi dla krajów, które całkiem niedawno przeszły transformację ustrojową. Znajdziemy tu całkiem sporo informacji, dotyczących różnych aspektów życia w Czechach, począwszy od spraw stricte politycznych, a skończywszy na społecznych animozjach. Okazuje się zatem, że Czesi zmagają się z takimi problemami, jak likwidowane kopalnie, prawicowy ekstremizm, bezrobocie, niedokończone autostrady i spory o działki pod ich budowę, niekompetentni i chamscy politycy, obojętność na sprawy innych ludzi i konflikty etniczne. I to właśnie te ostatnie szczególnie przykuły moją uwagę. Z dużym zdziwieniem czytałam rozdział poświęcony konfliktowi białych mieszkańców Czech z mniejszością romską. Okazuje się bowiem, że w naszym regionie, tak boleśnie doświadczonym okrucieństwem nazizmu, tuż za naszą południową granicą, powtórzyła się “noc kryształowa”. Tym razem miała ona miejsce w 2009 roku, gdy kilku czeskich neonazistów postanowiło hucznie świętować 120. rocznicę narodzin Hitlera i obrzucić koktajlami Mołotowa dom zamieszkany przez romską rodzinę. Nieprawdopodobne, skandaliczne? Mniejszość romska już od dawna jest ofiarą czeskich ekstremistów, w czym dumnie wspierają ich koledzy m.in. z Polski. Życie w Czechach okazuje się nie być tak sielankowe, jak wydaje nam się, gdy odwiedzamy naszych sąsiadów w niedzielę po kościele, by wypić kufel piwa w jednym z praskich barów. Prawdziwe Czechy są bardziej mroczne, pogubione, chaotyczne i smutne, niż moglibyśmy stwierdzić jedynie na podstawie popkulturowych strzępków, które do nas docierają. “To nie jest raj” to zbiór ciekawych, krótkich tekstów, dzięki którym możemy lepiej poznać południowych sąsiadów – tekstów na tyle krótkich, by zainteresować danych tematem i nie znudzić czytelnika, jeśli dany rozdział kompletnie go nie interesuje. Myślę, że jest to pozycja, która zainteresuje zarówno laików, jak i osoby nieco bardziej zorientowane w kwestii stosunków wewnętrznych współczesnych Czech.

5. PRESS Agnieszka Olbrot

   Statystycznemu Kowalskiemu Czechy kojarzą się z piwem, bajkami o Kreciku i Rumcajsie oraz wojakiem Szwejkiem. Ponieważ język południowych sąsiadów brzmi dla nas zabawnie, zakładamy, że posługujący się nim mieszkańcy tego10-milionowego kraju są nacją beztroskich wesołków żyjących w państwie mądrze poukładanym, które zdecydowanie lepiej poradziło sobie z transformacją ustrojową. Michał Zabłocki, były wieloletni dziennikarz Polskiej Agencji Prasowej, korespondent w Czechach i na Słowacji, slawista, bohemista odczarowuje ten powszechny wyidealizowany obraz kreowany zwykle na podstawie weekendowych wypadów do Pragi. Czechy w książce Zabłockiego to państwo dysfunkcyjne, przeżarte korupcją, z quasi-oligarchicznym systemem, w którym obywatel się nie liczy. Sami Czesi zaś są bierni, sfrustrowani i niekoniecznie przyjaźnie nastawieni do obcych, także współobywateli. Jako przykład dysfunkcji reporter opisuje głośną sprawę zabójstwa 10-letniej dziewczynki w 2010 roku. Policja nie potrafiła sobie poradzić z poszukiwaniami, za to chętnie przekazywała niesprawdzone informacje mediom, te z kolei wskazały sprawcę i wydały na niego wyrok, nie czekając na proces. Mężczyzna popełnił samobójstwo w areszcie, co dla prokuratury oznaczało zamknięcie sprawy mimo braku jednoznacznych dowodów. Ta historia pozostaje niewyjaśniona do dziś, podobnie jak wiele innych opisanych przez reportera skandali, z którymi państwo sobie nie poradziło albo poradzić sobie nie chciało. Szkice Zabłockiego nie są antyczeskie – zachęcają jedynie do szerszego spojrzenia i refleksji, że Czechy to nie jest słowiański raj zamknięty w granicach modnych praskich ulic.

POKAŻ WIĘCEJ RECENZJI

UKRYJ RECENZJE