Recenzje książki (2)

1. kurier365.pl Cezary Rudziński

   Izraelowi, niekiedy w obszerniejszej wersji Ziemi Świętej obejmującej miejsca biblijne także w sąsiednich państwach: Egipcie, Jordanii i Syrii, poświęcono już sporo przewodników w języku polskim. Od dawna jest on bowiem celem pielgrzymek, a także turystycznych wyjazdów poznawczych Polaków. Bo chociaż jest to kraj dla nas dosyć drogi, to jednak bardzo interesujący, stanowiący kolebkę wierzeń religijnych oraz posiadający mnóstwo zabytków i innych obiektów oraz miejsc wartych poznania. Zaś przeloty do niego tanimi liniami lotniczymi znacznie obniżają koszty wyjazdów. Wśród przewodników po nim różnych oficyn wydawniczych co najmniej trzy – tyle mam w swojej bibliotece – wydało gliwickie wydawnictwo Helion w różnych seriach. Najnowszy travelbooków. Zgodnie z koncepcją tej udanej, poręcznej, bogato ilustrowanej i w rozsądnej cenie serii wydawniczej, autor na wstępie, aby zachęcić czytelników – turystów do zwiedzania Izraela, prezentuje jego najważniejsze atrakcje. Dobrane, dodam, ze znawstwem i nie budzące, na ile zdołałem poznać ten kraj w trakcie kilku po nim podróży, wątpliwości i zastrzeżeń. Chociaż gdyby w tej części było nieco więcej miejsca, można by jeszcze to i owo dodać. Tak więc przedstawione są, z króciutkimi informacjami o nich, a częściowo zdjęciami: 7 zabytków znajdujących się na Liście Dziedzictwa UNESCO, 4 perły sztuki, a w rzeczywistości architektury i 7 miejsc pielgrzymek wyznawców trzech religii monoteistycznych. A także 4 przeżycia, których, zdaniem autora, trzeba doznać w tym kraju. W tym przypadku brakuje mi zwłaszcza spaceru po uliczkach jerozolimskiej Starówki, zapewniającego chyba jednak silniejsze, chociaż inne, przeżycia, niż proponowany m.in., również wart uwzględnienia, nocny rajd po pubach, kawiarniach i klubach Tel Awiwu. Ponadto 8, rzeczywiście najciekawszych, cudów natury oraz 9 specjałów tamtejszej kuchni. Dodam, że przewodnik ten wzbogaca ponad 120 kolorowych zdjęć, 2 duże (3-4 stronicowe) wkładki poświęcone Morzu Martwemu i Pustynnym ruinom, 13 planów i mapek, a także 26 informacji – ciekawostek w ramkach włamanych w tekst. W dwu rozdziałach wstępnych: Informacje praktyczne (Przed wyjazdem, Dojazd, Na miejscu – transport, noclegi wyżywienie, Informacje A-Z) oraz Informacje krajoznawcze (Krajoznawcze ABC, Przyroda, Społeczeństwo i język – z kalendarium historycznym od roku 1225 p.n.e. do 2015, Religia i obyczaje, Kuchnia), znajdują się chyba wszystkie, a na pewno najważniejsze, z jednym wyjątkiem, o którym niżej, informacje potrzebne turyście. M.in. na temat zagrożeń, a jest to ciągle problem w tym kraju, ostrzeżenie przed wymianą walut na lotnisku Ben Guriona ze względu na tamtejsze horrendalne prowizje bankowe, zachowania w różnych miejscach, zwłaszcza związanych z kultem religijnym itp. Podstawowa część przewodnika poświęcona temu, co i gdzie warto zwiedzać, podzielona została na, chyba najdokładniej, chociaż również skrótowo, przedstawioną i opisaną Jerozolimę i jej okolice. Ponadto Tel Awiw i jego okolice; Północne Wybrzeże, Galilea i Wzgórza Golan z 8 miastami, miejscowościami i obiektami; Morze Martwe z 3 położonymi nad nim miejscami oraz Pustynia Negew i Ejlat. Zaskakuje natomiast praktycznie całkowite pominięcie Autonomii Palestyńskiej. Która zajmuje przecież sporą część terytorium Izraela i leży w niej co najmniej kilka ważnych, zarówno dla pielgrzymów, jak i pozostałych turystów, miejscowości i miejsc. Uwzględnione zostało chyba tylko Betlejem, z zaznaczeniem, mimochodem, że chociaż leży ona tylko 8 km od Jerozolimy, to już na terytorium Autonomii Palestyńskiej. Oddzielonej od reszty kraju murem z bramami, ale już bez informacji, w jaki sposób na przejściach granicznych odbywają się kontrole podróżujących. A przecież wielu pielgrzymów oraz turystów „nisko budżetowych” nocuje w Betlejem, gdyż jest to o wiele tańsze niż w drogiej Jerozolimie. I przekracza tę „granicę” co najmniej po dwa razy dziennie. W okolicach Betlejem przewodnik uwzględnia tylko Herodion i grecki prawosławny klasztor (ławrę) św. Saby. Bez słowa informacji, że ten drugi też leży na okupowanych przez Izrael ziemiach Palestyny. Takie potraktowanie Autonomii Palestyńskiej spowodowało pominięcie w przewodniku m.in. Jerycha, uważanego za najstarsze, bez przerwy zamieszkane miasto na świecie. Nie mówiąc już o stolicy Autonomii – Ramallah, Hebronie (z Grotą Patriarchów) i wielu innych miejscach. Skoro wspominam o rażących pominięciach w tym przewodniku, to trudno przemilczeć nie uwzględnienie w nim także szalenie ciekawego i malowniczo położonego na skalnej półce, klasztoru z VI w. p.w. św. Jerzego Koziby (Hagios Georgios) na Pustyni Judzkiej, na okupowanym Zachodnim Brzegu. Nie znalazłem też ani słowa o Kanie Galilejskiej czy Magdali, z której pochodziła biblijna Myriam, bardziej znana jako św. Maria Magdalena. Jardenit, w pisowni Yardenit, domniemane miejsce chrztu Jezusa w Jordanie, wspomniany jest w Okolicach Tyberiady, ale już nie ma go w Indeksie, w którym brakuje i innych wymienionych miejscowości. Te, które zostały uwzględnione, opisane są dobrze, a przynajmniej z zadowalającymi, podstawowymi informacjami. Najlepiej, jak już wspomniałem, Jerozolima. Najpierw krótka historia miasta, potem co w nim warto zobaczyć wg. dzielnic z głównymi obiektami i ich opisami: strony www, godziny otwarcia i ew. koszt wstępu, wymagany strój itp. Na końcu w zielonych ramkach Informacje Turystyczne – dojazd, orientacja i komunikacja na miejscu, noclegi (hotele, hostele, domy pielgrzyma) i wyżywienie – z przykładowymi cenami. Ponadto kultura i Inne: apteki, banki, bezpieczeństwo, opieka medyczna, wymiana walut. I dodatkowo co ciekawego warto zobaczyć w okolicach. Na tej samej zasadzie, odpowiednio skromniej objętościowo, o pozostałych uwzględnionych miejscowościach i miejscach. Tekst wzbogacają informacje i ciekawostki włamane weń w ramkach. Przykładowo: „Podróżowanie w czasie szabasu”. „Święta państwowe i religijne w Izraelu”. „Zielona Karta” (do parków narodowych). „Joannici i kawalerowie maltańscy”. „Sen sułtana Sulejmana”. „Dzień (lub trzy ew. tydzień) w Jerozolimie”. „Syjon za murami”. „Zakon krzyżacki”. „Bahaizm”. „Szlaki Galilei”. „Bezpieczeństwo na pustyni”. Na końcu przewodnika znajduje się słowniczek polsko – hebrajsko – arabski ze zwrotami w układzie tematycznym. A także Indeks, niestety, jak już wspomniałem, podobnie jak w innych tomikach tej serii, bardzo wybiórczy, poza stosunkowo licznymi hasłami dotyczącymi Jerozolimy. Ale nie uwzględniający wielu ważnych miejsc i obiektów uwzględnionych w tekście, co utrudnia ich odszukiwanie w razie potrzeby. Pomimo tych krytycznych uwag, w sumie jest to przewodnik wart polecenia. W jego następnym wydaniu warto jednak uwzględnić Autonomię Palestyńską i przynajmniej wspomniane przeze mnie miejscowości, miejsca oraz obiekty. Oraz stanowczo wzbogacić – dotyczy to całej serii wydawniczej travelbooków – Indeks.

2. Tygodnik Angora Ł. AZIK; 2017-06-25

   Tak kiedyś żegnali się Żydzi, mając nadzieję na kolejną podróż do swego świętego miasta Świętego także dla chrześcijan i muzułmanów, niezwykłego miasta, które każdy powinien choć raz odwiedzić. Najnowszy polski przewodnik po Izraelu przybliża turyście najważniejsze atrakcje, z których każda warta jest przyjazdu. Izrael, kraj niewielki, łatwy do objazdu w krótkim czasie jest tak nasycony historią i naturalnym pięknem, że zmusza do odwiedzin nie tylko Jerozolimy. Także Tel Awiw od dawna jest kosmopolitycznym magnesem przyciągającym tłumy turystów, a nieodległa starożytna Jaffa i całkiem nowoczesne bogate życie nocne są nie do przecenienia dla starych i młodych. Współczesny Izrael to tygiel wielu kultur z domieszką zagrożenia, jakie niesie od dziesięcioleci konflikt z Palestyńczykami. Religijne cele doskonale wypełniają programy polskich pielgrzymek, którym także przyda się ten zwarty niewielki przewodnik. Poznamy z niego miejsca, które zobaczyć warto, więc zobaczyć trzeba. Średniowieczny port w Akce, antyczna Masada, do dziś majestatycznie górująca nad wodami Morza Martwego, góra Karmel, baśniowa Cezarea, sanktuaria chrześcijańskie i islamskie w Jerozolimie, jezioro Genezaret, koralowe rafy w Ejlacie czy kredowe jaskinie w Rosz ha-Ni-kra na pograniczu z Libanem. Kratery, lasy, wodospady, Jordan i oaza En-Gedi nad słonymi do absurdu wodami Morza Martwego. Wszędzie tam czuje się potężny splot historii, religii, kultury... Wyjazd do Izraela jest nie tylko podróżą w przestrzeni, ale przede wszystkim podróżą w czasie, powrotem do wspólnej przeszłości. To odświeżenie kulturowego genomu, który każdy z nas nosi, nawet sobie tego nie uświadamiając. A ten oczywisty fakt uświadamia sobie każdy, kto tylko postawi stopę na izraelskiej ziemi. Kto spojrzy w rozpalone żółte piaski pustyni Negev czy łagodne wzgórza Galilei.

POKAŻ WIĘCEJ RECENZJI

UKRYJ RECENZJE