Krym - relacja bardzo subiektywna
Autor: Grzegorz Klimek
Data dodania do serwisu: 2010-08-09
Relacja obejmuje następujące kraje: Ukraina
Średnia ocena: 6.09
Ilość ocen: 335
Oceń relację
<div align="justify"> <!--[if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> <w:Zoom>0</w:Zoom> <w:TrackMoves/> <w:TrackFormatting/> <w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone> <w:PunctuationKerning/> <w:ValidateAgainstSchemas/> <w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:DoNotPromoteQF/> <w:LidThemeOther>PL</w:LidThemeOther> <w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian> <w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript> <w:Compatibility> <w:BreakWrappedTables/> <w:SnapToGridInCell/> <w:WrapTextWithPunct/> <w:UseAsianBreakRules/> <w:DontGrowAutofit/> <w:SplitPgBreakAndParaMark/> <w:DontVertAlignCellWithSp/> <w:DontBreakConstrainedForcedTables/> <w:DontVertAlignInTxbx/> <w:Word11KerningPairs/> <w:CachedColBalance/> </w:Compatibility> <w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> <m:mathPr> <m:mathFont m:val="Cambria Math"/> <m:brkBin m:val="before"/> <m:brkBinSub m:val="--"/> <m:smallFrac m:val="off"/> <m:dispDef/> <m:lMargin m:val="0"/> <m:rMargin m:val="0"/> <m:defJc m:val="centerGroup"/> <m:wrapIndent m:val="1440"/> <m:intLim m:val="subSup"/> <m:naryLim m:val="undOvr"/> </m:mathPr></w:WordDocument> </xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml> <w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true" DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99" LatentStyleCount="267"> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" QFormat="true" Name="heading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" QFormat="true" Name="heading 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="toc 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="annotation text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="footer"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="annotation reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="page number"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="endnote reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="endnote text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="Hyperlink"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="annotation subject"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="No List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="0" Name="Balloon Text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false" UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/> <w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><!--[if !mso]><object classid="clsid:38481807-CA0E-42D2-BF39-B33AF135CC4D" id=ieooui></object> <style> st1:*{behavior:url(#ieooui) } </style> <![endif]--> <!-- /* Font Definitions */ @font-face {font-family:Wingdings; panose-1:5 0 0 0 0 0 0 0 0 0; mso-font-charset:2; mso-generic-font-family:auto; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:0 268435456 0 0 -2147483648 0;} @font-face {font-family:"Cambria Math"; panose-1:2 4 5 3 5 4 6 3 2 4; mso-font-charset:1; mso-generic-font-family:roman; mso-font-format:other; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:0 0 0 0 0 0;} @font-face {font-family:Tahoma; panose-1:2 11 6 4 3 5 4 4 2 4; mso-font-charset:238; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:1627400839 -2147483648 8 0 66047 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} h1 {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-link:"Nagłówek 1 Znak"; mso-style-next:Normalny; margin-top:12.0pt; margin-right:0cm; margin-bottom:3.0pt; margin-left:0cm; mso-pagination:widow-orphan; page-break-after:avoid; mso-outline-level:1; font-size:16.0pt; font-family:"Arial","sans-serif"; mso-font-kerning:16.0pt;} h2 {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-link:"Nagłówek 2 Znak"; mso-style-next:Normalny; margin-top:12.0pt; margin-right:0cm; margin-bottom:3.0pt; margin-left:0cm; mso-pagination:widow-orphan; page-break-after:avoid; mso-outline-level:2; font-size:14.0pt; font-family:"Arial","sans-serif"; font-style:italic;} h3 {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-link:"Nagłówek 3 Znak"; mso-style-next:Normalny; margin-top:12.0pt; margin-right:0cm; margin-bottom:3.0pt; margin-left:0cm; mso-pagination:widow-orphan; page-break-after:avoid; mso-outline-level:3; font-size:13.0pt; font-family:"Arial","sans-serif";} p.MsoToc1, li.MsoToc1, div.MsoToc1 {mso-style-update:auto; mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-next:Normalny; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; tab-stops:right dotted 453.1pt; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; font-weight:bold; mso-bidi-font-weight:normal;} p.MsoCommentText, li.MsoCommentText, div.MsoCommentText {mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-link:"Tekst komentarza Znak"; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} p.MsoFooter, li.MsoFooter, div.MsoFooter {mso-style-unhide:no; mso-style-link:"Stopka Znak"; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; tab-stops:center 8.0cm right 16.0cm; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} span.MsoCommentReference {mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-ansi-font-size:8.0pt; mso-bidi-font-size:8.0pt;} span.MsoEndnoteReference {mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; vertical-align:super;} p.MsoEndnoteText, li.MsoEndnoteText, div.MsoEndnoteText {mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-link:"Tekst przypisu końcowego Znak"; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} a:link, span.MsoHyperlink {mso-style-unhide:no; color:blue; text-decoration:underline; text-underline:single;} a:visited, span.MsoHyperlinkFollowed {mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; color:purple; mso-themecolor:followedhyperlink; text-decoration:underline; text-underline:single;} p.MsoCommentSubject, li.MsoCommentSubject, div.MsoCommentSubject {mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-parent:"Tekst komentarza"; mso-style-link:"Temat komentarza Znak"; mso-style-next:"Tekst komentarza"; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; font-weight:bold;} p.MsoAcetate, li.MsoAcetate, div.MsoAcetate {mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-link:"Tekst dymka Znak"; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:8.0pt; font-family:"Tahoma","sans-serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} span.Nagwek1Znak {mso-style-name:"Nagłówek 1 Znak"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Nagłówek 1"; mso-ansi-font-size:16.0pt; mso-bidi-font-size:16.0pt; font-family:"Arial","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Arial; mso-hansi-font-family:Arial; mso-bidi-font-family:Arial; mso-font-kerning:16.0pt; font-weight:bold;} span.Nagwek2Znak {mso-style-name:"Nagłówek 2 Znak"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Nagłówek 2"; mso-ansi-font-size:14.0pt; mso-bidi-font-size:14.0pt; font-family:"Arial","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Arial; mso-hansi-font-family:Arial; mso-bidi-font-family:Arial; font-weight:bold; font-style:italic;} span.Nagwek3Znak {mso-style-name:"Nagłówek 3 Znak"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Nagłówek 3"; mso-ansi-font-size:13.0pt; mso-bidi-font-size:13.0pt; font-family:"Arial","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Arial; mso-hansi-font-family:Arial; mso-bidi-font-family:Arial; font-weight:bold;} span.TekstprzypisukocowegoZnak {mso-style-name:"Tekst przypisu końcowego Znak"; mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Tekst przypisu końcowego";} span.TekstkomentarzaZnak {mso-style-name:"Tekst komentarza Znak"; mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Tekst komentarza";} span.TematkomentarzaZnak {mso-style-name:"Temat komentarza Znak"; mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-parent:"Tekst komentarza Znak"; mso-style-link:"Temat komentarza"; font-weight:bold;} span.TekstdymkaZnak {mso-style-name:"Tekst dymka Znak"; mso-style-noshow:yes; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Tekst dymka"; mso-ansi-font-size:8.0pt; mso-bidi-font-size:8.0pt; font-family:"Tahoma","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Tahoma; mso-hansi-font-family:Tahoma; mso-bidi-font-family:Tahoma;} p.dzie, li.dzie, div.dzie {mso-style-name:dzień; mso-style-unhide:no; margin-top:6.0pt; margin-right:0cm; margin-bottom:6.0pt; margin-left:0cm; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; font-weight:bold; mso-bidi-font-weight:normal;} span.StopkaZnak {mso-style-name:"Stopka Znak"; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:Stopka; mso-ansi-font-size:12.0pt; mso-bidi-font-size:12.0pt;} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-size:10.0pt; mso-ansi-font-size:10.0pt; mso-bidi-font-size:10.0pt;} @page WordSection1 {size:595.3pt 841.9pt; margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt; mso-header-margin:35.4pt; mso-footer-margin:35.4pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection1 {page:WordSection1;} /* List Definitions */ @list l0 {mso-list-id:730080020; mso-list-template-ids:0;} @list l0:level1 {mso-level-text:"%1)"; mso-level-tab-stop:18.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:18.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level2 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-text:"%2)"; mso-level-tab-stop:36.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:36.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level3 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-text:"%3)"; mso-level-tab-stop:54.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:54.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level4 {mso-level-text:"(%4)"; mso-level-tab-stop:72.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:72.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level5 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-text:"(%5)"; mso-level-tab-stop:90.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:90.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level6 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-text:"(%6)"; mso-level-tab-stop:108.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:108.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level7 {mso-level-tab-stop:126.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:126.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level8 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-tab-stop:144.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:144.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level9 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-tab-stop:162.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:162.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l1 {mso-list-id:1373724904; mso-list-type:hybrid; mso-list-template-ids:61616366 68485121 68485123 68485125 68485121 68485123 68485125 68485121 68485123 68485125;} @list l1:level1 {mso-level-number-format:bullet; mso-level-text:; mso-level-tab-stop:72.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:72.0pt; text-indent:-18.0pt; font-family:Symbol;} @list l2 {mso-list-id:1699354149; mso-list-type:hybrid; mso-list-template-ids:225445842 -1480280266 68485145 68485147 68485135 68485145 68485147 68485135 68485145 68485147;} @list l2:level1 {mso-level-tab-stop:84.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:84.0pt; text-indent:-48.0pt;} @list l3 {mso-list-id:1815640559; mso-list-template-ids:68485149;} @list l3:level1 {mso-level-number-format:none; mso-level-text:"%1)"; mso-level-tab-stop:18.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:18.0pt; text-indent:-18.0pt; mso-ansi-font-size:14.0pt; mso-ascii-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:"Times New Roman";} @list l3:level2 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-text:"%2)"; mso-level-tab-stop:36.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:36.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level3 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-text:"%3)"; mso-level-tab-stop:54.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:54.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level4 {mso-level-text:"(%4)"; mso-level-tab-stop:72.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:72.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level5 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-text:"(%5)"; mso-level-tab-stop:90.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:90.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level6 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-text:"(%6)"; mso-level-tab-stop:108.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:108.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level7 {mso-level-tab-stop:126.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:126.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level8 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-tab-stop:144.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:144.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l3:level9 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-tab-stop:162.0pt; mso-level-number-position:left; margin-left:162.0pt; text-indent:-18.0pt;} @list l0:level1 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level2 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level3 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level4 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level5 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level6 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level7 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level8 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level9 lfo1 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level1 lfo2 {mso-level-number-format:roman-upper; mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level2 lfo2 {mso-level-number-format:alpha-upper; mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level3 lfo2 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level4 lfo2 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%4)"; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level5 lfo2 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level6 lfo2 {mso-level-number-format:alpha-lower; mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level7 lfo2 {mso-level-number-format:roman-lower; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"(%7)"; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level8 lfo2 {mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"(%8)"; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level9 lfo2 {mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"(%9)"; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level1 lfo3 {mso-level-numbering:continue; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level2 lfo3 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level3 lfo3 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level4 lfo3 {mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3.%4."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level5 lfo3 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3.%4.%5."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level6 lfo3 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3.%4.%5.%6."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level7 lfo3 {mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3.%4.%5.%6.%7."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level8 lfo3 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3.%4.%5.%6.%7.%8."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} @list l0:level9 lfo3 {mso-level-number-format:arabic; mso-level-numbering:continue; mso-level-text:"%1.%2.%3.%4.%5.%6.%7.%8.%9."; mso-level-tab-stop:none; mso-level-number-position:left; margin-left:0cm; text-indent:0cm;} ol {margin-bottom:0cm;} ul {margin-bottom:0cm;} --> <!--[if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";} </style> <![endif]--> </div><p align="center"><font size="2"><strong><u><span style="font-size: 26pt">Krym – kraina rozmaitości i kontrastów.</span></u></strong></font></p><div align="justify"> </div><p align="center"><span style="font-size: 20pt">- relacja bardzo subiektywna</span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wtorek - dzień pierwszy – wyjazd</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Świebodzin. Szósta dwanaście rano. Przed nami ponad 650km jazdy samochodem do Przemyśla, a przynajmniej tak mi się zdawało. Rzeczywistość okazała się bardziej brutalna… Prawdopodobnie, ze względu na wysoką temperaturę, bo przecież nie przez moją nieudolność patrzenia w mapę (!), droga wydłużyła się do 730km. Aśka (moja prawowita małżonka) twierdziła, że 770km – widocznie było jej cieplej i dlatego jej droga była dłuższa. Mimo różnicy w kilometrach, do Przemyśla dojechaliśmy o tej samej porze.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Podróż składała się z dwóch wyraźnych etapów. Drogę do Krakowa, prawie 500km, pokonaliśmy w pięć godzin, ale za Krakowem skończyły się drogi szybkiego ruchu i autostrady, a wraz z nimi rumakowanie. Następne 250km zrobiliśmy… również w pięć godzin, do tego w korkach i upale! Żądam autostrad w całym kraju! I nie mam zamiaru czekać do 2012 roku, chcę teraz!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Do Przemyśla doczołgaliśmy się już po szesnastej, ale nim znaleźliśmy dworzec PKS, z którego miał odjechać autobus do Lwowa, trochę jeszcze pokluczyliśmy po Przemyślu, ze względu na niezdecydowanie pilota, czyli Aśki, która pilotując mnie po mieście stwierdziła, że teraz trzeba skręcić chyba w lewo i chyba to było dobrze, ale ja pojechałem chyba prosto, co oczywiście oznaczało dodatkowe kilometry uliczkami miasta.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Obok dworca PKS (che, che – dworzec!) dziewczyny, Aśka i Ewelina (jej siostra), zakupiły elementarną ilość hrywien (ukraińskich złotówek) oraz bilety na autobus (po 20zł od łebka), a ja odstawiłem samochód na przyhotelowy strzeżony parking, który za 2 tygodnie postoju kosztował 140zł.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Z tym autobusem, na który dziewczyny kupiły bilety, to ja troszkę przesadziłem. Pojazd, który w latach 60 – tych był pewnie średniej klasy środkiem masowej komunikacji, miał wyraźny zamiar i ochotę przeprawić nas przez granicę do Lwowa. Choć po pobieżnych oględzinach pojazdu nasunęło się sporo wątpliwości:</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wątpliwość 1: ha, ha, prych…</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wątpliwość 2: Czy to w ogóle ruszy? </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Historia pokazała jak bardzo myliliśmy się w ocenie maszyny. Mimo, że firanki nie były prane od zamierzchłych czasów, szyby myte ostatnim deszczem, luki bagażowe otwierane łomem, a przegląd śmieci świadczył o gatunku pasażerów podróżujących przez ostatni miesiąc; to autobus, po ręcznym zatrzaśnięciu pneumatycznych drzwi, jednak ruszył.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Do granicy dotoczył się bez żadnych przeszkód. Przeszkodą, natomiast, była sama granica. Jako autobus rejsowy minęliśmy długą kolejkę wszelkiej maści samochodów od osobowych, przez rozklekotane busy po tiry. Nasz „autobus” stanął przed szlabanem, polskiej kontroli granicznej i chociaż nikogo przed nami nie było stał. Po odczekaniu, przydziałowego czasu, zostaliśmy dopuszczeni do kontroli. Celnik zebrał paszporty od wszystkich pasażerów i zniknął. Gdy po 40 minutach polski (bo to był nasz!) celnik powrócił z paszportami, nie mógł ich rozdać, gdyż trójka naszych dzieci: Ewelina (lat 28), Kuba (lat 17) i Krzysiu (lat 5 i pół) poszli siusiu. Celnik pewnie się obraził, bo się schował i pojawił powtórnie dopiero po 10 minutach by w końcu rozdać paszporty.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ruszyliśmy na część ukraińską. Tu odprawa przebiegła sprawniej, choć jedna z pasażerek straszyła, że będzie trwać długo, bo akurat około ósmej wieczorem Ukraińcy mają zmianę. Na szczęście się myliła, stara zmiana zdążyła nas obsłużyć i po 19.30 byliśmy już odprawieni i opieczątkowani w paszportach.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Postój autobusu za kontrolą graniczną postanowiłem wykorzystać na sesję zdjęciową. Błysk flesza w aparacie wywołał gwałtowną reakcję celników „Nie można! Nie lzja!”. Zostałem wyprowadzony z autobusu.. Widząc na zdjęciach roześmiane twarze mojej rodziny, celnik utwierdził się w przekonaniu, że fotki te zagrażają integralności terytorialnej Ukrainy i kazał je wykasować. Nie lzja, to nie lzja! I tak, bohaterscy celnicy ustrzegli państwo Ukraina przed moją szpiegowską działalnością!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ruszyliśmy dalej w 90 kilometrową drogę do Lwowa, która była tak dziurawa i wyboista, że byłoby przestępstwem dawać na trasę lepszy pojazd. Nasz „autobus” był wszak „zdjełany w CCCP”, gdzie obowiązywała zasada „gniotsja nie łamiotsja”. No i sprawdził się. Dowiózł nas na miejsce i o czasie wysadził na dworcu kolejowym we Lwowie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wysiadając z autobusu zostaliśmy otoczeni przez gromadę ludzi o szemranym autoramencie, którzy za wszelką cenę chcieli nam „niedrogo” ponieść bagaże, jak mówili. Ale nie skorzystaliśmy, gdyż przed dworcem stała już pani z czerwoną, dla rozpoznania, książką. Pani ta miała nas zabrać na kwaterę.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Obok dworca czekała „marszrutka”, czyli mały busik nr 67. Weszliśmy. Nasza przewodniczka, kazała zapłacić kierowcy po 1,5 hrywny z wyjątkiem dziecka. Zapłaciłem, więc za cztery osoby a kierowca wydał resztę, ale biletu nie. Pewnie wziął do kieszeni, pomyślałem, bo zauważył, że jesteśmy zagraniczni. Nasza opiekunka – Weronika powiedziała później, że tu biletów nie ma. Rzeczywiście tak było. Na każdym następnym przystanku pasażerowie wchodzili, płacili 1,5 hrywny i siadali. Nie rozumiem, jak kierowca rozlicza się z kursów albo jak udowodnić, że się zapłaciło za przejazd w razie nieporozumienia? Widać jednak, że to funkcjonuje i to całkiem nieźle. Szofer musi mieć sporą część z tych pieniędzy, bo zatrzymywał się, by zabierać i wysadzać pasażerów nie tylko na przystankach, ale i w każdym innym wskazanym miejscu. Kursuje jak taksówka, wystarczy machnąć na ulicy ręką i już się marszrutka zatrzymuje. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po 40 minutach i okrążeniu prawie połowy Lwowa, dotarliśmy na miejsce do dzielnicy Sichow. Weszliśmy w osiedle. Bloki jak betonowe głazy, obskurne lata siedemdziesiąte ubiegłego wieku. Ciemno, ledwo widoczną asfaltowa dróżką, ciągnęliśmy się z tobołami za gospodynią. Spod wiaty stojącej naprzeciwko ogromnego, wieloklatkowego wieżowca wydobywał się charakterystyczny brzęk butelek i gwar intensywnych rozmów o czymś na pewno ważnym. Źródłem zaopatrzenia była lekko oświetlona buda bogato zaopatrzona we wszelkiego rodzaju alkohole. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Nasz pokój był typowy dla bloku, wyposażony w meblościankę i mały kolorowy telewizor. Prawie całą wolną powierzchnię zajmowało 6 łóżek. Przez szeroko otwarte okno dobiegał nas gwar i brzęk lokalu pod wiatą oraz chóralny rechot żab z pobliskiego jeziora.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Pierwszy kontakt z łazienką był trochę deprymujący. Ledwo wisząca umywalka, odpadające kafelki i popękana, zżółkła wanna ze startą emalią. Dopełniał to brak ciepłej wody, którą dla potrzeb sanitarnych gospodyni grzała na gazie w kuchni. Ku naszemu zaskoczeniu, okazało się, że można się całkowicie umyć w jednej, góra dwóch miskach wody. Od razu zaczął mi krążyć po głowie program oszczędnościowy, jaki wprowadzę w domu po powrocie. Po co komu wanny wody, czy dziesiątki litrów wylewane pod prysznicem, jeśli można się umyć w pół wiadrze ciepłej wody i jeszcze zostanie!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Węzeł sanitarny uzupełniała osobna ubikacja z całkiem nowym kompaktem i straszącymi za nim pordzewiałymi rurami wodnymi i kanalizacyjnymi. W przedpokoju, natomiast, stały rzędami pięcio - i dziesięciolitrowe pojemniki z wodą, na wypadek częstych tu, niestety, przerw w dostawie wody.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Środa - dzień drugi - Lwów</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Skoro świt, około dziewiątej wstaliśmy całkiem wyspani. Ewelina z Krzysiem poszli po bułki na śniadanie. Byłyby bardzo dobre, gdyby nie były maślane – słodkie. Trochę nie pasują do kiełbasy i sera żółtego. Ewelina, posługując się międzynarodowym językiem migowym, wskazała w sklepie ręką na bułki. Wynik takiej komunikacji właśnie poznaliśmy.</p><div align="justify"> <img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien2a.jpg" alt="" /></div><p align="justify">Po śniadaniu poszliśmy na róg osiedlowej ulicy, krzyżującej się z szeroką czteropasmową drogą. Było to miejsce nieoznaczone jako przystanek, ale zwyczajowo przyjęte, jako punkt łapania marszrutek. Poinstruowani przez gospodynię machnęliśmy ręką na busik z odpowiednim numerem, na który wcale nie trzeba było długo czekać. Wsiedliśmy, zapłaciliśmy sześć hrywien, biletu jak zwykle nie dostaliśmy i jazda!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Trasa busa nie wiodła prosto do centrum, ale prowadziła okrężną drogą przez wiele sektorów, dzielnic i osiedli Lwowa. Zapewne chodziło o to, by jednym kursem obsłużyć możliwie jak największą liczbę pasażerów. Jednak, dzięki tak wydłużonej trasie, mieliśmy okazję poznać Lwów z mniej oficjalnej strony.<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Obok przestronnych, ale zaniedbanych osiedli, szerokich, ale nierównych, dwu- trzy pasmowych przelotówek, spotykaliśmy zrujnowane fabryki, bogate filie zachodnich koncernów, małe i przysadziste, nierówno otynkowane i pobiałkowane, chatynki oraz kłujące w oczy bogactwem nowoczesne dacze, a nawet pałace. Obok ledwo żyjących, ale nadal jeżdżących, starych wołg, żiguli, ziłów, ład, panoszyły się najnowsze modele audi, BMW, toyot i innych najnowszych wypustów zachodniej cywilizacji. A nad tym wszystkim, jak różyczki z kremu na torcie, świeciły się złotem nowiutkie kopuły świeżo wybudowanych cerkwi, co można zrozumieć potrzebę zmian duchowych w społeczeństwie ukraińskim. Można zaryzykować tezę, że Ukraińcy wraz z odnową dumy narodowej, przechodzą renesans, jeśli nie religijności, to na pewno duchowości. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Szofer nasz, widać zaprawiony w bojach kierowca lwowski, prowadził busa w sposób zdecydowany i aktywny. Na machających, przy drodze, ręką reagował natychmiast, co powodowało gwałtowne zwiększenie się gęstości pasażerów z przodu busa. Ruszał również bardzo gwałtownie, co powodowało odwrotną zmianę gęstości rozkładu pasażerów w pojeździe. Zakręty, mijanki, wyprzedzanie, wykonywał na tyle zdecydowanie, że worki kartofli na wozie ciężarowym, mogły się czuć bardziej komfortowo niż pasażerowie. Jeśli do tego dodamy upał, pełny, wręcz nabity, pasażerami busik oraz brak reakcji kierowcy na znaki drogowe i światła na skrzyżowaniach, to należy uznać 45 minut podróży z osiedla Sichow do centrum za wysoce atrakcyjne, a wręcz ekscytujące.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Lwów, miasto wielu narodów: Polaków, Ormian, Ukraińców, Żydów i wielu innych; nie koniecznie w tej kolejności. Miasto o bogatych tradycjach intelektualnych i kulturowych. A dziś? Dziś miasto z resztkami świetności, kilkoma pięknie odrestaurowanymi uliczkami i kamienicami, jako tako utrzymanymi kościołami i cerkwiami, restauracjami i to wszystko. Reszta tonie w zapuszczeniu, zapomnieniu, zaniedbaniu i biedzie. Większość ulic, parków, domów, poza ścisłym centrum, sprawia wrażenie, jakby od wojny nie zrobiono nic. Straszą piękne secesyjne kamienice z obrywającymi się i przerdzewiałymi balkonami, odpadającymi tynkami, o dachach pokrytych połataną papą lub blachą, a nawet eternitem. Żal patrzeć. Ale trzeba uczciwie sięgnąć pamięcią do polskich miast sprzed 20 – 30 lat, gdzie w centrach autentycznie wiekowych i zabytkowych, prędzej spotkaliśmy odpadający tynk, wywalony śmietnik, obskurne wystawy, niż odremontowaną kamieniczkę. Miejmy nadzieję, że dla Lwowa, najbliższe dziesięciolecie to będzie ogromny, nie krok, ale skok do przodu, skok cywilizacyjny, choć poziom niedoinwestowania, zaszłości, wydaje się jednak większy niż u nas.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Z marszrutki wysiedliśmy na słynnym placu Mickiewicza. Dżungla! Potoki samochodów wolno płynące we wszystkich kierunkach na raz i krzyżujące się ze sobą, trąbiące i zniecierpliwione. W tym wszystkim, między samochodami pojedyncze osoby lub grupy przechodniów próbujące przecisnąć się na drugą stronę ulicy.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po pozdrowieniu Mickiewicza i pamiątkowej fotce, przedarliśmy się, z duszą na ramieniu, przez sznur samochodów w kierunku katedry. Katedra, ślad historii polskości, zachwyca, ale i rozczarowuje. Wejście 2hr, a do tego większa część katedry zamknięta dla turystów. Do zwiedzania tylko nawa główna – smutne. Ale tak samo było w cerkwi i świątyni ormiańskiej, tylko, że bezpłatnie.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien2d.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Cały dzień chodziliśmy po mieście, schodziliśmy z utartych szlaków, zwiedzaliśmy ulice, zabytki, place. Mogłoby to być piękne, urocze miasto, niestety dziesiątek lat zaniedbań, nie da się tak szybko nadrobić. Chciałbym móc za 20 lat odwiedzić Lwów i zachwycić się nim, tak jak na to zasługuje.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Innym maleńkim dejavu, poza stanem zaniedbania miasta, była obsługa w sklepach czy lokalach. We Lwowie było tak samo jak u nas 20 lat temu. Kupując w sklepie, a nawet na bazarze, czy zamawiając piwo w ogródku przy ratuszu, miałem wrażenie, że sprzedawcy są tu za karę i po prostu im się przeszkadza. Miałem nieodparte wrażenie, że obsługa wymaga od nich najwyższego trudu. Dziwne skoro turyści, nawet tacy jak my, to skarb i źródło poważnych dochodów nie tylko miasta, ale i sklepikarzy oraz restauratorów. Zastanawiałem się nawet, czy oni nie są po prostu wszyscy zmęczeni, przepracowani pogonią za mamoną i uciekającą zachodnią cywilizacją?</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien2b.jpg" alt="" /><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien2c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Wracając po całym dniu łażenia, zrobiliśmy zakupy w supermarkecie. Strasznie drogo! Szczególnie wędliny – od 20 do 50zł za kg przyzwoitej wędliny. Droższe również były mleko i nabiał. Jak oni żyją, jeśli pensje mają kilkakrotnie niższe, a ceny, jeśli nie wyższe, to porównywalne jak w Polsce! Tanie, i to bardzo, są piwa, wina, wódki i koniaki. A może jednak da się tu żyć? <span style="font-family: Wingdings"><span>J</span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Czwartek - dzień trzeci (najdłuższy) – pociągiem na Krym</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Następnego dnia wstaliśmy bardzo wcześnie, by o 9.45 wsiąść do pociągu na Krym do Symferopola.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po kolejnej wyjątkowej podróży marszrutką w upale, w niebywałym ścisku i duchocie, gdy ciężki pot spływał po plecach i nogach, czasami nie wiedząc, czy jest on jeszcze mój, czy jednak sąsiada; dotarliśmy wreszcie, po prawie godzinie jazdy, do dworca. Podziw mój, po raz kolejny, wzbudzał kierowca, który busem pełnym ludźmi, potrafił wcisnąć się miedzy sznury samochodów, jadąc na czołowe i wykorzystując każde wolne miejsce. Taktyka ta sprawdziła się szczególnie w okolicy dworca, gdzie praktycznie przestały obowiązywać wszelkie zasady ruchu i każdy jeździł jak pionek w warcabach – na wolne pole i byle do przodu, w obranym kierunku!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na lwowskim dworcu (wakzalie) wsiedliśmy do wagonu wyznaczonego na bilecie i zajęliśmy miejsca, na szczęście, leżące. Na Ukrainie, na dalekich tarasach, są tylko wagony z miejscami leżącymi. Wystrój i poziom to nasze lata osiemdziesiąte, tyle, że w toalecie była woda i papier, co u nas 20 lat temu byłoby szczytem marzeń!</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien3a.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Podróż przebiegła w sumie jednostajnie. Poświęcaliśmy trochę uwagi widokom, trochę graliśmy w karty, oddawaliśmy się też szaleństwom, gdyż tak długi pobyt w nagrzanej puszce musi skończyć się głupawką. Za oknem pociągu przerażały mnie skutki powszechnego tu wypalania traw i ściernisk. Przez wieledziesiątek, jak nie setek kilometrów ciągnęły się pasy wypalonych pól i łąk. Często widać było też oboczne skutki takiego procederu. Spotykaliśmy spalone użytki, zarośla, lasy a nawet budynki! </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien3e.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Miałem również duże problemy z wytłumaczeniem konwojentce (pani obsługującej wagon i jego pasażerów), jaką chcę kawę. Wszak dawali w wagonie tylko rozpuszczalną, a ja chciałem sypaną. W końcu, na hasło „z fusami” uzyskałem oczekiwaną reakcję i po właściwej chwili oczekiwania dostałem pół szklanki parzonej kawy. Lura, bo lura, ale jednak była!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wizyta w wagonie restauracyjnym, też nie przysporzyła wielu wrażeń, aczkolwiek ceny były sympatyczne:</p><div align="justify"> </div><p align="justify"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: Symbol"><span>·<span style="font: 7pt 'Times New Roman'"> </span></span></span><!--[endif]-->Dobre zimne piwo 4 hr (2 zł)</p><div align="justify"> </div><p align="justify"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: Symbol"><span>·<span style="font: 7pt 'Times New Roman'"> </span></span></span><!--[endif]-->50ml koniaczku 10 hr (5zł)</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Powoli, wraz z nieubłaganym upływem czasu i kilometrów, aktywność nasza zaczęła maleć. W toalecie zabrakło wody, klimatyzację wyłączyli – trzeba było iść spać. Pociąg skrzypiąc, tupiąc i gruchocząc powoli ukołysał nas do snu. Posnęliśmy między 1- 2.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Kiedy już śniliśmy o chłodnej kąpieli w Morzu Czarnym, lub innych osobistych rozkoszach, rozległ się nagle przeraźliwy krzyk, który wszystkich, w naszym przedziale, a pewnie i w sąsiednich, poderwał na nogi, „Mysz!!!” – krzyczała, równocześnie piszcząc Ewelina. Choć nie wiem jak można równocześnie artykułować słowa i piszczeć, ale ona to zrobiła. Po kilku nawrotach histerii, zaczęła powoli opowiadać, co się wydarzyło.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Leżałam, patrzyłam na butelkę od wody leżącą na podłodze – chlipała smutno – patrzę, a tu takie szare z ogonkiem i ma ruszające wąsy! –Ja nie chcę, zaraz na mnie wejdzie! </p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Daj spokój – rzucił z piętra rozespany Grzesiek, czyli ja.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Cicho bądź – rzucił, z zamkniętymi oczami, Kuba</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Nie bój się myszy, ona jest malutka, mniejsza od ciebie – rzucił Krzysiu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Asia przeniosła jedzenie piętro wyżej i powoli atmosfera uspokajała się, oddechy wyrównały. Przy okazji, dojrzeliśmy przez okno monumentalny most przerzucany nad ogromną rzeką. – Pewnie Dniepr – powiedzieliśmy myśląc, albo pomyśleliśmy mówiąc i ponownie pochłonął nas czarodziejski, rytmiczny stukot kół i niedaleki jazgot ocierających się o siebie grubych blach przejścia w łączniku między wagonami.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien3c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Około 7 – 8 wróciliśmy z krain marzeń, a mając dużo czasu dokonywaliśmy cudów sanitarnych. Aśka nawet twierdziła, że wymyła się w pół kubeczku wody mineralnej. Może trochę przesadziła, że cała , ale na pewno dużą część ciała można umyć jednym kubkiem wody. Wiem, bo sam tak zrobiłem!</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien3b.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gapiąc się z zaciekawieniem w okno, raptem dostrzegliśmy, wyschnięte łachy solne, płytkie zatoki, w dali duży obszar wody – Morze Azowskie. Wiedzieliśmy, że to już tuż tuż. Nasza podróż zbliżała się do końca. Minęliśmy zaorane stepy i wypalone łąki wraz z zaroślami i nim się obejrzeliśmy, byliśmy w Symferopolu – węźle komunikacyjnym Krymu, z którego rozchodzą się promieniście kolejowe i samochodowe trasy do Sewastopola, Bakczysaraju, Jałty i Auszty, Teodozji, Sudaku, a nawet do Kerczu i na półwysep Tarchankut, zaliczając po drodze kurort Saki i Eupatorię. Pięknie i egzotycznie brzmią te nazwy, nieprawdaż?</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien3d.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wysiedliśmy na dworcu w Symferopolu, przepchaliśmy się tunelem do wyjścia na miasto i od razu <span> </span>zaplątaliśmy się w sieć połączeń międzymiasteczkowych. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dla kierowców i naganiaczy, nasza pięcioosobowa grupa była łakomym kąskiem. Dlatego też, ledwo wyszliśmy z dworca, zostaliśmy zapoznani w nachalny, lub konfidencjonalny sposób, z głównymi miejscowościami Krymu. „Choczetie jechat w: Jewpatoriu, Jałtu, Saku, Fieodozju?” – Słyszeliśmy ponętne szepty do ucha. Ale my nic, ostrzeżeni wcześniej, że najtaniej i najbezpieczniej jest marszrutką, twardo kroczyliśmy na „Awtowakzał”, by znaleźć marszrutkę do Rybaczje, gdzie mieliśmy umówione spotkanie z Polakiem, który załatwiał nam kwaterę. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dotarliśmy na dworzec marszrutkowy. Ale młyn i ścisk! Na małym placu stało kilkadziesiąt mikrobusów, z których część akurat odjeżdżała, a część właśnie parkowała, czyli zajmowała stanowisko. Korek nie z tej ziemi! Ale mimo to, przepychając się z narażeniem życia między pojazdami, znaleźliśmy właściwą marszrutkę z napisem Rybaczje. Kierowca pojazdu skierował nas do kasy po bilety. Kas ze sześć, ludzi masa. Rozstawiam, więc członków wycieczki po różnych kolejkach, a sam udaję się na zwiad, gdzie kupić bilety. Wyszło na jaw, że nie ma kas uprofilowanych, że w każdej można kupić dowolny bilet. Okazało się również, że ludzie, zwyczajowym odruchem stadnym, ustawili się w ogromnych kolejkach przy kasach położonych z brzegu. Do kas położonych głębiej, praktycznie nie było nikogo. Kupiłem, więc bilety od ręki, zwolniłem moich staczy kolejkowych i pobiegliśmy do naszej marszrutki.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W mikrobusie usiedliśmy koło pani z córką, która od razu zaprzyjaźniła się z nami i na samym początku poradziła zaopatrzyć się w woreczki, bo droga z Symferopola nad morze prowadzi przez wysokie pasmo górskie, a więc zjazdy, podjazdy i serpentyny, które wszak nie zawsze sprzyjają zachowaniu zawartości żołądków. W dalszej rozmowie okazało się, że 1,5 roku kobieta mieszkała w Polsce z synem, który obecnie jest w ESESZA (USA po naszemu). Tę ostatnią informację uzyskaliśmy szeptem. Widać, że znajomości w USA, nie są tu mile widziane. A już w osłupienie wprawił mnie fakt, gdy zapytała mnie prawie na ucho, czy to prawda, że Polska po wejściu do Unii ma lepiej i że Ukraina też może mieć lepiej. Oczywiście potwierdziłem, a cała nasza rozmowa, na te niebezpieczne tematy odbyła się półgłosem na wyraźną sugestię współtowarzyszki podróży. Wydaje mi się, że jest problem w swobodzie wyrażania poglądów prozachodnich w tej rosyjskojęzycznej części Ukrainy. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ruszyliśmy. Po nudnym i śmierdzącym przebijaniu się przez zatłoczony Symferopol, rozpostarło się przed nami skąpo porośnięte, stepowe pasmo gór, które wraz ze wznoszeniem się nad poziom morza stawało się, co raz bardziej strome i urwiste. Przestrogi sąsiadki o woreczkach nie były bezzasadne. Bo jeśli do gwałtownych zjazdów i podjazdów, zakrętów ostrych 180º, dodamy tradycyjną już ułańską fantazję kierowców marszrutek, to zawartości żołądków nie mogły się czuć bezpiecznie, a zwroty były wysoce prawdopodobne. Na szczęście obyło się bez ekscesów, aczkolwiek kilkakrotnie mieliśmy przysłowiową duszę na ramieniu, gdy nasz bus na ostrym zjeździe i zakręcie odważnie wyprzedzał inne samochody zakładając z dziecięcą ufnością, ze z przeciwka nic, przynajmniej tak szybko jak my, nie jedzie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Należy przyznać, że dech w piersiach zatykała nie tylko jazda marszrutką, ale i przepiękne widoki z gór na zatoki wybrzeża Morza Czarnego, malowniczo położone przybrzeżne miejscowości oraz rozsiane po stokach winnice. Dzięki opatrzności, jakoś dojechaliśmy do Rybaczje</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Umówiony Polak, rzeczywiście czekał na nas i przygotował nam całkiem przyzwoite (jak na warunki ukraińskie) lokum. Mieszkanie w bloku, samodzielne, 2 pokoje, kuchnia, łazienka, toaleta, ciepła i zimna woda, telewizor. Fakt, że estetyka i funkcjonalność to wczesne lata osiemdziesiąte z uszkodzeniami, ale nie jesteśmy wymagający. Zresztą cena była przystępna – porównywalna, jeśli nie mniejsza, jak pokoje nad naszym morzem. Za całe mieszkanie, w którym żyło pięć osób płaciliśmy 160zł za dobę.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po dokonaniu z rozkoszą pierwszych, od ponad 24 godzin, pełnych aktów ablucji z możliwością obfitego użycia ciepłej wody, poszliśmy szukać obiadu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Trafiliśmy do pobliskiego baru – kawiarni. Jednak, przy zamawianiu, okazało się, że bariera językowa jest dużym problemem. Chcieliśmy dziecku zamówić najnormalniejsze w świecie frytki, ale nie potrafiliśmy się dogadać. Podjęliśmy więc decyzję, że zjemy kotlety z ziemniakami. Musieliśmy tylko wybrać, czy chcemy „kartoszki piure”, czy „fri”. Sądząc, że ziemniaki „fri” to, z angielska, wolne, czyli bez niczego, zamówiliśmy je, gdyż piure nikt nie lubił. Jakież było nasze zdziwienie, gdy otrzymaliśmy kotlety z … frytkami! Cóż człowiek uczy się przez całe życie, a na wyjazdach szczególnie. Przecież mówią, że podróże kształcą.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span> </span>Po obiedzie poszliśmy w końcu nad morze, zanurzyć się w chłodnych falach Morza Czarnego, do którego tyle jechaliśmy. Po drodze z ciekawością przyglądaliśmy się specyfice krymskich przymorskich straganów. Wiele z nich nie różniło się zasadniczo niczym od tych w Międzyzdrojach, nad naszym morzem – ta sama chińska tandeta. Ale wiele punktów było niepowtarzalnych. Można na przykład, na ulicy, od przekupki, kupić wino domowej roboty, do własnego naczynia lub plastikowego kubeczka, zjeść dziwne bułki z dziwnymi nadzieniami, różne rodzaje orzechów, niektóre same, inne w miodzie. Wszystko to wyglądało ciekawie i egzotycznie. Na pewno trzeba będzie zaryzykować żołądek i popróbować! Ale nade wszystko przebijały się na straganach kulinarnych świeżo pieczone na głębokim oleju duże pierogi z przeróżnymi nadzieniami, czyli cziburieki. Ponoć wyśmienite.<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dotarliśmy na plażę. Nie była to piękna, złota, piaszczysta plaża jak nad Bałtykiem, ale szare i kamieniste wybrzeże złożone z przeuroczych maleńkich, 1-3 centymetrowych otoczaków, czyli kamyczków wyszlifowanych przez wodę przez miliony lat. Okazało się też, że leżenie na takich otoczakach jest nawet wygodniejsze niż na piasku, gdyż gorące, sypkie i gładkie kamienie, przy drobnym ruchu ciała, doskonale dopasowują się do niego, nigdzie nie uwierając. Problem jest tylko z budowaniem zamków, ale cóż nie można mieć przecież wszystkiego.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien3f.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Morze ciepłe, bo 26ºC, nie ma problemów z zanurzeniem, akuratna fala, z którą można się pobawić. Pogodnie, lekki wiaterek od morza, temp. 30 ºC. Ogólnie cudnie. Jedyne, co przeszkadzało to brud na plaży, czyli odpadki, śmieci, butelki, pety. Niestety wygląda na to, że nikt tu nie sprząta, ale myślę, że dorosną do tego, jak i u nas dorośli.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wracając zrobiliśmy jeszcze podstawowe zakupy: pomidory, arbuz, masło, piwo i oczywiście pięcioletni koniak Koktebel z pobliskiej wytwórni – trzeba będzie popróbować. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po całym worku wrażeń, wszyscy szybko zasnęli, tylko ja pracowicie, na bieżąco, spisywałem wrażenia dnia.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Piątek – dzień czwarty – plażowanie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Drugi dzień na Krymie upłynął nam głównie na plażowaniu. Zachowywaliśmy się jak typowi kuracjusze nad morzem. Wchodząc na plażę, nie szukaliśmy lepszego miejsca, nie rozglądaliśmy się gdzie mniej ludzi, tylko zalegaliśmy w możliwie najbliższym miejscu, przy jak najmniejszym wysiłku. Zachowaliśmy się jak foka, która aby się wygrzać czy odpocząć, wyskakuje z morza na lód, lub krę, natychmiast zalega i nawet nie obraca się z boku na bok. Na swoje usprawiedliwienie można tylko powiedzieć, że to odruch stadny. Najgęściej jest zawsze przy zejściach, natomiast najmniejsze stężenie leżących jest mniej więcej w połowie drogi między sąsiednimi wejściami na plażę.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien4a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Myśmy, aż tak do końca jak foka nie byli. Intensywnie korzystaliśmy z morza i jego fal; oraz czasami, podczas leżenia, obracaliśmy się z boku na bok, by w miarę równo opiekać się krymskim słoneczkiem. Najpiękniej na raczka, ale za to równiuteńko, opiekł się Kuba, który twardo opierał się mamie, która chciała smarować go filtrami. Będzie miał za swoje. Będzie jutro piszczał. Patrząc na opieczonego syna i mając w pamięci jego upór, by nie używać filtrów słonecznych przypomniała mi się piosenka Starego Dobrego Małżeństwa, której refren bardzo pasował do sytuacji i którego nie omieszkałem synkowi zaśpiewać:<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">„Wciąż uczę się żyć na własnej skórze</p><div align="justify"> </div><p align="justify">I płacę jak umiem ten dziwny rachunek…”</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ale morze rzeczywiście było cudne. Zazwyczaj, będąc nad morzem, w Polsce, błyskawicznie się nudzę i marudzę, tu nie miałem co narzekać. Fantastyczne fale, spienione grzywacze, zapewniły wszystkim kąpiącym wspaniałą zabawę. Czekanie na ogromną falę, która cię porwie, wywróci, wytarmosi, przeciągnie brzuchem po podłożu i jeszcze rzuci na plecy garść kamieni to wyśmienita rozrywka. Inną zabawą było rzucanie się fali naprzeciw, tak by ją przebić, by nie zdołała porwać i wytarmosić. Szczytem perwersji w kontakcie z grzywaczami, było położenie się na brzegu i udawanie kłody drewna wyrzuconej przez morze, którą nadchodzące i powracające fale popychają, kręcą obracają, wciągają z powrotem w głębiny, czy ponownie wyrzucają na brzeg.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zmęczeni walką z morzem, zrobiliśmy sobie przerwę na odpoczynek od słońca i wody oraz na obiadek. Postanowiłem zaryzykować własnym systemem trawiennym i spróbować niektórych wyrobów tutejszej kuchni, oferowanej w różnego rodzaju budkach i straganach przy głównych trasach komunikacyjnych. Na samym początku spróbowałem samsy (a może samsę?). Jest to rodzaj pieroga wielkości i kształtu 1/6 średniej pizzy, zrobionego z ciasta troszeczkę a’la francuskiego z mięsem i cebulką, choć oczywiście nadzienia mogą się zmieniać. Można to jeść na zimno lub na ciepło. Ja wyczekałem moment, by zobaczyć jak jest robiony, i by spróbować go na ciepło. Był naprawdę całkiem smaczny i niedrogi, kosztował zaledwie 7hr (3,5zł). Stwierdziłem, że jeszcze dwie takie porcje i spokojnie mógłbym uważać, że jestem po obiedzie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Następne danie, kilka budek dalej, na które się zdecydowałem, to chaczapury. Porcja wielkości dużego kawałka drożdżowca zbudowana jakby z płatków ciasta makaronowego (trochę jak na lazanie), ale przekładana serem. Było to na zimno i średnio smaczne. Trochę gniot, którym się zapchałem. Rezygnuję.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ostatnie były czeburieki. Duży pieróg wielkości ½ małej pizzy z różnymi nadzieniami <span> </span>mięsem, mięsem i serem, grzybami i wieloma innymi kombinacjami, smażony obustronnie w głębokim oleju. Rewelacja! Najlepsze były z mięsem i serem. To trzeba będzie koniecznie powtórzyć, stwierdziliśmy z Kubą, bo on najwierniej towarzyszył mi w tej kulinarnej wycieczce.<span> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po obiedzie i niezbędnym piwku, udaliśmy się na daleki spacer za Rybaczje, w kierunku widocznego na wschodzie skalistego cypla.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Marsz wzdłuż morza dostarczył nam wielu niezapomnianych wrażeń. Od strony stromego urwiska, pobudowane są domy, budynki, budy i rudery najróżniejszych klas i kategorii. Od nowiutkich, ekskluzywnych pensjonatów po blaszane i pordzewiałe garaże. Ale żadna z bud nie była pusta. Wszędzie wypoczywali Ukraińcy i Rosjanie. Całe życie praktycznie na dworze, na drodze, na parkingu, na plaży, bo trzeba zauważyć, że między budynkami a morzem, czyli po naszemu na plaży, zmieściła się jeszcze droga dojazdowa do tych posesji oraz parking dla samochodów. Niesamowite wrażenie. Parking na plaży! Do tego wszędzie walające się śmieci, śmieci, śmieci. W tym wszystkim, na starych sofach, zdekompletowanych krzesłach, przy piwie lub(i) połówce wypoczywają ludzie. Nam było jakoś nieswojo, ale im to nie przeszkadzało. Wyglądało, że czują się i bawią świetnie. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien4c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Dalej, plaża powoli zaczynała się wyludniać. Coraz mniej regularnych plażowiczów, a co raz więcej rozbitych na plaży namiotów, w których koczują miłośnicy kontaktu z przyrodą – widać u nich tak wolno. Tu piękne morze, urocza kamienista plaża, nad nami fascynujący, kilkudziesięciometrowy skalny klif, pokazujący przekrój góry i ślady fałdowań, a pod nim butelki, folie papiery, złom – ŚMIECI. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien4b.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Poszliśmy dalej. Po drodze natknęliśmy się na dwa osiedla namiotowe, które sprawiały wrażenie, że mieszkańcy koczują w tym miejscu już od dłuższego czasu. I tu był porządek. Widać było, że zajęty przez siebie skrawek plaży uporządkowali i o niego dbają. Można im było tego sposobu spędzania urlopu pozazdrościć. Piękny, upalny dzień, szumiące morze, urokliwy klif i namiot. Zbliżający się wieczór, ognisko, kocher na dwóch kamieniach i wschodzący księżyc w pełni, który swą poświatą wytyczył szlak między brzegiem morza a horyzontem. Cudo.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Stanęliśmy w ustronnym miejscu, zapadał już zmrok. Słońce schowało się już za górami Krymu, tylko słaba łuna nad skałami i księżyc w pełni pozwalały rozróżniać jeszcze szczegóły otoczenia. Morze pod wieczór uspokoiło się, tworząc dość jednolitą, aksamitną taflę. I w to morze, późnym wieczorem, wskoczyliśmy płynąc w kierunku światła księżyca. Co za cisza, co za spokój, co za rozkosz chłodnej wody po całym skwarnym, zapylonym i upalnym dniu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Tak nam się spodobał ten wieczór nad brzegiem, że postanowiliśmy spróbować zorganizować sobie grilla o zmroku nad morzem. Ciekawe, czy nam się uda?</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Sobota – dzień piąty – wodospad Dżur – dżur</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">A dziś mieliśmy jechać do Ałuszty. Dzień zaczęliśmy, oczywiście od kąpieli w morzu. Oczerwieniony Kuba dał się nawet posmarować filtrami. Po kąpieli i krótkim wylegiwaniu zakupiliśmy bilety mikrobusowe…, wróć! Żadnych biletów – zapłaciliśmy kierowcy i wsiedliśmy.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Cele wyprawy do Ałuszty były dwa:</p><div align="justify"> </div><p align="justify"><!--[if !supportLists]--><span>1.<span style="font: 7pt 'Times New Roman'"> </span></span><!--[endif]-->Ewelina chciała wybrać pieniądze z bankomatu, bo w Rybaczje nie ma takich możliwości</p><div align="justify"> </div><p align="justify"><!--[if !supportLists]--><span>2.<span style="font: 7pt 'Times New Roman'"> </span></span><!--[endif]-->My, przy okazji, mieliśmy pozwiedzać kurort, muzea i ogród botaniczny.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wsiedliśmy do nagrzanego autobusu, płacąc po 13hr za łebka, z wyjątkiem Krzysia pięciolatka, który jechał za darmo. Na Ukrainie dzieci do pięciu lat mają wszystkie wejścia i przejazdy za darmo, o ile są na kolanach u mamy. Może to jest objaw polityki prorodzinnej, który można by u nas zaszczepić? Przejazd przez miejscowości nadmorskie, turystyczne, takie jak nasze Rybaczje czy sąsiednie Sołniecznogorskoje jest wyczynem nie lada. Droga, przez te miejscowości, jest co prawda, dwupasmowa, ale bez pobocza i właściwie chodnika też. Po obu stronach drogi parkują sznury samochodów, tak, że środkiem, mimo linii ciągłej, jest przejazd tylko dla jednego pojazdu. W ten sposób, przez kurort, tworzy się naturalny ruch wahadłowy i cudownie długie korki. „Najfajniej” jest gdy na tak wąskim przejeździe spotka się dwóch zdecydowanych kierowców z przeciwnych kierunków, z których żaden nie chce ustąpić, czy się wycofać. Wymiana klaksonów i wyzwisk murowana. W takim korku utknęliśmy jakieś 5km za Rybaczje. Gadając o wszystkim i o niczym pojawił się temat pieniędzy i bankomatów. Padło w końcu zasadnicze pytanie:</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Ewelina, a ty wzięłaś kartę?</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Oczywiście! – żachnęła się Ewelina, lecz po chwili szukania po plecaku mina jej zrzedła</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Jeju – westchnęła – zostawiłam ją w torebce!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Od tej chwili wyprawa do Ałuszty zaczynała być bez sensu. Biorąc pod uwagę, że nadal staliśmy w korku, to wyjście z busa i powrót, byłby jak najbardziej możliwy, tylko szkoda pieniędzy wydanych na bilety. Ratując sytuację zwróciłem się do kierowcy, że zapomnieliśmy dokumentów i musimy wracać.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- To wysiadajcie – rzekł</p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Ale zapłaciliśmy za przejazd do Ałuszty, a wysiadamy na pierwszym przystanku – zaoponowałem.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po chwili przekomarzania, rzucił nam na odczepnego 30hr i wysiedliśmy. Należy zauważyć, że akcja była możliwa tylko dlatego, że nie kupowaliśmy biletów w kasie, tylko płaciliśmy kierowcy do ręki. Jakby były bilety, to by pieniążki przepadły!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zostaliśmy więc, mimo upału „na lodzie”. Co teraz będziemy robić? Wracać na kwaterę po dokumenty i jechać znowu nie ma sensu, bo za późno. Ale przecież, z Sołniecznogorskoje, gdzie właśnie utknęliśmy, prowadzi droga na słynny wodospad Dżur – Dżur!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Aśka dogadała się z kierowcą jakiegoś busa, że zawiezie nas za 35hr od osoby na wodospad, poczeka i przywiezie z powrotem.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Jechaliśmy krętą, wąską drogą, wśród suchych łąk, winnic, nieużytków i przepaśc,. wśród wspaniałych widoków na wyłaniające się na północy pasma krymskich gór i cudowne zakola oraz cyple wybrzeża Morza Czarnego na południu (odwrotnie niż u nas!). Tradycyjnie kierowca musiał pokazać swój kunszt utrzymując prędkość 90km/h nawet przy zakrętach 90º - wyprzedzając pod górkę i na zakręcie, obficie przy tym używając klaksonu. Mimo kilku zjeżeń włosów na głowie, jakoś, po raz kolejny, dojechaliśmy na miejsce, na parking. Dalej trzeba było iść pieszo, pod górkę, wśród wszechobecnego kurzu. Wszak, jak mówili miejscowi, od dwóch miesięcy na Krymie nie spadła kropla deszczu! Po 30 minutach szybkiego marszu dotarliśmy nad wodospad Dżur – Dżur. Niezbyt wielki to wodospad, ale całkiem urokliwy. Położony wśród lasów, nie spada jedną zdecydowaną strugą, ale rozdziela się na kilka tryśnięć, tak jak gdyby na górze założyli mu grube sito od konewki.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien5a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Po kilku fotkach, udaliśmy się wyżej nad wodospad, gdzie, jak mówili miejscowi, czekać miał na nas strumień i wanny(?) do kąpieli.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po krótkiej wędrówce znaleźliśmy strumień poprzecinany drobnymi progami skalnymi z wodospadami i… wanny, czyli zagłębienia – małe jeziorka ukształtowane przez spadającą wodę, które mogłyby się wspaniale nadawać do cudownych kąpieli, gdyby nie zimna, a wręcz lodowata woda. Mimo to, postanowiliśmy z Kubą dokonać dziś bohaterskich czynów i wykąpać się w rzeczonych wannach.<span> </span>Najpierw spróbowaliśmy się z natryskiem przy progu skalnym – ileż było krzyku i prychania oraz niekłamanego podziwu gapiów. Jakby tego było jeszcze mało, Kuba poszedł nurkować do głębszej wanny. Okazało się jednak, że delikatnie mówiąc, mój nierozsądny syn, podczas nurkowania zgubił okulary. W ten sposób, mimo, że nie miałem najmniejszego zamiaru, musiałem podjąć to ekstremalne wyzwanie i nurkować w górskim strumieniu w poszukiwaniu okularów. Wszak dla ślepaka, jakim jestem ja i mój syn, nie ma chyba nic gorszego, jak utrata dodatkowych „oczków” (ros.).</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien5b.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Poświęcenie nie było daremne. Po wielu nurkowaniach, macaniach, pełzaniach <span> </span>okulary zaplątały się koło mojej nogi i znalazły się! Po tym spektakularnym sukcesie, musieliśmy szybko zwijać się z powrotem, gdyż czas wycieczki nam się kończył i trzeba było wracać do busa, a przez poszukiwania okularów, byliśmy sporo spóźnieni. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na miejsce, do Rybaczje, wróciliśmy jeszcze w pełni dnia. W związku z tym, zaplanowaliśmy na obiad gotowaną kukurydzę, którą kupiliśmy na straganie (surową) po 2hr za sztukę, której oczywiście w całości nie daliśmy rady zjeść, gdyż wcześniej, w ramach turystyki kulinarnej, napchaliśmy się kupionym na straganie świeżutkim łabaszem (ławaszem). Zresztą przy takiej pogodzie, jaką mamy od przyjazdu, czyli 34-36ºC w dzień i 22 ºC w nocy, nie ma się zbyt wielkiego apetytu, a jedynie nieustające pragnienie. Łabasz,<span> </span>to ciasto chlebowe okrągłe jak średnia pizza i grube na 2-3cm. Kupiliśmy je świeżutkie, cieplutkie, pachnące dlatego po drodze całe zeżarliśmy.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wieczorem, po kolejnej kąpieli, spróbowaliśmy jeszcze czurczcheła, czegoś w rodzaju batona w kształcie grubego strąka fasoli Jasiek, wypełnionego zagęszczoną soko – dżemo – marmoladą określonego owocu, w której, dla okrasy, rozmieszczone były orzechy. Ponoć, dziewczyny mówiły, że smaczne, ja jednak poprzestałem na jednym, dwóch gryzach. Bez zachwytów.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W ramach nocnych degustacji próbowaliśmy jeszcze pięcioletniego krymskiego koniaku Koktebel i powoli rozeszliśmy się do łóżek. Przypalono – różowy Kuba został jeszcze obsmarowany środkiem przeciw oparzeniowym, co by jego „opalenizna” dała mu żyć.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Niedziela – dzień szósty - Czatyrdah</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Być na Krymie i nie spojrzeć na niego z perspektywy wieszcza, byłoby zbrodnią niesłychaną. Dlatego też, w planie naszej wycieczki znalazł się, opiewany przez Mickiewicza, <span> </span>najwyższy z masywów Krymu, czyli Czatyrdah. Ewelina pojechała w końcu do Ałuszty, po pieniądze, z resztą powiedziała, że z małym (znaczy z Krzysiem) nie ma się co pchać w góry, a Kuba został z definicji w domu, gdyż już mocno cierpiał na nadmiar opalenizny. Wybrałem się więc tylko z żoną, na romantyczną wyprawę w góry szlakiem Mickiewicza.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Około dziesiątej wsiedliśmy do marszrutki do Symferopola, gdyż na tej trasie położony był punkt startowy naszej wyprawy, czyli przełęcz Angorska. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Charakterystyczną cechą, podróży po Ukrainie, był brak biletów. Dziś zdarzyła się sytuacja wyjątkowa. Czwórka młodych ludzi, płacąc za przejazd zażądała jednak, kierowca najwyraźniej oburzony taką postawą pasażerów, zatrzymał się w najbliższej miejscowości, poszedł do kasy i pobrał bilety. Niestety okazały się 4 hrywny droższe, niż wcześniej zapłacili. Władca busa zdenerwował się, wysiadł z autobusu i powiedział, że dalej nie jedzie, dopóki nie dopłacą. Wszyscy pasażerowie siedzą grzecznie, pocą się w dzikim upale autobusu, a ten nic, stosuje odpowiedzialność zbiorową. W końcu, po pewnym czasie, polubownie, przyszła pani z kasy, wręczyła bilety turystom, ci dopłacili 4hr i szczęśliwie pojechaliśmy dalej. Jednak w głowie do dziś mi się nie mieści poziom złośliwości kierowcy wobec pasażerów, którzy nie pozwolili mu ukraść pieniędzy za przejazd. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">W tym samym mikrobusie spotkaliśmy bardzo ciekawego człowieka. Był nim profesor medycyny, wykładowca Akademii Medycznej w Mińsku, narodowości polskiej, ale stale pracujący na kontraktach w Gwinei. Człowiek ten, oprócz tego, że jest Polakiem z Białorusi i Gwinei, każdy urlop od 20 lat spędza na Krymie koczując na plaży, na wcześniej opisanych przeze mnie obozowiskach. Dużo opowiadał o marionetce KGB – Łukaszence i jego prostocie, jeśli nawet nie prostactwie, o pracy w Gwinei, że jest lepiej i bardziej cywilizowanie niż w Mińsku, a także o życiu w wiosce namiotowej na plaży w Rybaczje. Opowiadał, że spotykają się w tym samym miejscu już od wielu lat, i że ma w tej chwili więcej znajomych i przyjaciół w Rybaczje niż w Mińsku, do którego wpada tylko na krótko i jak musi. Twierdził też, że na to „prywatne” pole namiotowe pod klifem przyjeżdża już drugie pokolenie obozowiczów, a ostatnio przyjechał nawet stały bywalec z wnuczką, a więc pokolenie trzecie. Żyją jak w rodzinie i chcą tak spędzać urlopy jak długo się da, choć zdają sobie sprawę, że cywilizacja i zakazy niedługo do nich dotrą.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gdy dojechaliśmy do przełęczy Angorskiej, z żalem rozstaliśmy się z naszym oryginalnym znajomym i udaliśmy się na szlak…(?). No właśnie, udaliśmy się chyba w dobrym kierunku, ale żadnego szlaku, drogowskazu, choćby znaczka, numerka nie było! Jak trafić na właściwą drogę lub ścieżkę prowadzącą na Czatyrdah? Na szczęście miałem polski przewodnik po Krymie, a w nim opisaną drogę na szczyt oraz nabytą na Krymie mapę topograficzną tutejszych gór. Dzięki nim udało się jakoś zacząć wędrówkę we właściwym miejscu. Idąc pod górę, co chwilę mieliśmy dylematy w lewo, czy w prawo? W końcu złapaliśmy języka, który poradził nam trzymać się „krasnych” znaczków. Okazało się, że różowe, ledwo widoczne, kropki na drzewach, to właśnie czerwony szlak. Upewniło to nas, że jesteśmy na dobrej drodze. Po jakimś czasie, na różowych kropkach pojawiły się nawet numerki i to zgodne z mapą, choć nie do końca, bo raz było napisane 115, a raz 116. Śmialiśmy się, że malarzowi czasami z 6 wychodziła 5, gdy mu się nie udało zamknąć pędzelkiem dolnego kółka. Innym wytłumaczeniem było niechlujne przerabianie szlaku 115 na 116, stąd naprzemienne pojawianie się obu numerków. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien6a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Sama trasa przebiegała przez piękny bukowy las, prawie jak w Łagowie i nawet w cieniu bukowych liści nie było tak gorąco, chociaż zakupiona wcześniej woda schodziła jak przysłowiowa woda. Wszak termometry w cieniu wskazywały ponad 30ºC. Potem zaczęły się strome podejścia, które niejednokrotnie trzeba było pokonywać nawet na czworaka. Bukowy, strzelisty las przeobraził się, w las baśniowy o dziwnie powyginanych i wieloramiennych konarach, które sprawiały wrażenie, jakby chciały coś chwycić, pójść dalej, pochylić się, a w najlepszym razie zastygły w dramatycznej pozie na wiele lat.<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wyszliśmy w końcu ponad granicę lasu, zaczął się suchy stok – step i obficie występujące wapienne krawędzie skał. Podejście nadal ostre, słońce praży, żadnego drzewka, upał niemiłosierny. A my twardo, niczym konie w kieracie – na Czatyrdah! Gorzej, że jak zabrakło drzew, to skończyły się też różowe znaki wyznaczające nam drogę. Jak więc mamy iść dalej, skoro przed nami tylko wzgórza i step. Jaki kierunek jest właściwy? Na szczęście dokładna mapa i właściwa orientacja w stronach świata pozwoliły nam wybrać właściwą drogę i po około 2 godzinach, uciążliwego marszu, osiągnąć masyw Czatyrdah. W tym miejscu warto zauważyć, że nie ma góry o tej nazwie. Czatyrdah to masyw górski z wieloma wypiętrzeniami, z których najwyższe ma nazwę Eklizi Burun i wznosi się na wysokość aż 1527m n.p.m! A przecież nadal jesteśmy nad morzem!</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien6b.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Będąc już na Czatyr – Dachu, zafundowaliśmy <span> </span>sobie długi odpoczynek, gdyż droga i upał mocno przetrzebiły nasze siły. Chłodny, na tej wysokości, wiatr koił i owiewał nasze spocone ciała, a ja stanąłem dumnie ze zbiorem poezji Mickiewicza, który w tym celu przytaszczyłem aż z Polski i na głos, z pełnym przejęciem wyrecytowałem sonet:</p><div align="justify"> </div><p align="justify">„(…) Maszcie krymskiego statku, wielki Czatyrdahu!<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">O minarecie świat! O gór padyszachu!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ty nad skały poziomu uciekłszy w obłoki,</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Siedzisz sobie pod bramą niebios, jak wysoki</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gabryel pilnujący edeńskiego gmachu; (…)”</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien6c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Powrót na dół był już tylko formalnością, choć ostre zejścia przysporzyły jeszcze trochę kłopotów.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Z przełęczy Angorskiej, pojechaliśmy trolejbusem kursującym z Symferopola do Ałuszty (30km), by w tym większym kurorcie odnaleźć bankomat i wybrać pieniążki, których zapas powoli zaczynał się kurczyć. Trolejbus, którym jechaliśmy, w cywilizowanym kraju stałby już pewnie od lat w muzeum, gdyż jego produkcja to prawdopodobnie lata sześćdziesiąte ubiegłego wieku, ale mimo to, powoli i bezpiecznie, mimo statecznego wieku, za zaledwie 3hr, dowiózł nas do miasta.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Przy dworcu autobusowym w Ałuszcie były 3 bankomaty: jeden nieczynny, drugi, mimo posiadania właściwych typów kart, nie chciał dać pieniędzy, a trzeci połknął stojącej przede mną Rosjance kartę, więc wolałem nie ryzykować. Ruszyliśmy w miasto, by znaleźć bankomat przy banku, by w razie problemów było z kim rozmawiać. Ostrożność ta, na szczęście była zbyteczna, czwarty bankomat zrobił to do czego jest stworzony i co od niego oczekiwałem, nawet się nie zająknął. W domu sprawdziłem, że przyjemność ta kosztowała mnie 15zł, ale przelicznik złotówek na hrywny był całkiem przyzwoity.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zmęczeni zaszyliśmy się w eleganckiej (jak na Ukrainę) knajpce. Kelner posadził nas na podwyższeniu z niziutką ławą. Buty zostawiliśmy przed i… rozprostowaliśmy zmęczone nogi i plecy półleżąc po turecku przy stole. Gdy po niedługim czasie, kelner przyniósł, dla mnie zimne piwo, a dla żony ciekawą sałatkę oraz herbatkę z cytryną i włączył wiatraczek, to tak nam było dobrze, że do autobusu wpadliśmy w ostatniej chwili.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien6d.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Oczywiście miejsc do Rybaczje już nie było, ale znalazłem autobus do Sudaku, który jedzie przez naszą miejscowość i na szczęście miał dwa wolne miejsca.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Pierwsze kroki skierowaliśmy oczywiście do morza. Kąpiel postawiła nas na nogi na tyle, że mogliśmy dojść do domu, chwilę pogadać, coś zjeść i… pójść spać. Dała się nam we znaki wyprawa na Czatyrdah. Wyprawa ciężka w dwojaki sposób. Nie dość, że trzeba było się wspiąć na 1500m n.p.m., to jeszcze słońce i upał wyssały resztki sił.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Poniedziałek – dzień siódmy – z przymusu na plaży</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na dzisiaj zaplanowaliśmy wyjazd do Sudaku, do zrekonstruowanej twierdzy genueńskiej z XIV – XVw. W drodze powrotnej chcieliśmy też zobaczyć Nowy Świat z wytwórnią win i szampanów oraz z rezerwatem przyrody, bo jak mówi autor przewodnika, jak ktoś chce zobaczyć prawdziwą przyrodę dawnego Krymu to tylko w rezerwatach. Rosja Radziecka pozwoliła na budowę blokowisk i budowli sanatoryjnych na terenach o wysokich walorach przyrodniczo – geograficznych. Wiele kiedyś urokliwych miejsc, straciło swój unikalny charakter. Patrząc na Rybaczje, gdzie mieszkamy, należy uznać tendencje za trwałą, gdyż rozwój tej miejscowości wydaje się odbywać bez żadnych ograniczeń, wbijając się nawet pensjonatami w nadmorski klif.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">O 11-ej byliśmy na przystanku autobusowym, by złapać przelotowy mikrobus do Sudaku. Na tę samą porę i kurs, zebrała się całkiem spora grupa chętnych. Po pół godzinie zaczęliśmy się niecierpliwić, ale byliśmy w mniejszości. Jedna z młodych dziewcząt, oczekująca w grupie również na autobus do Sudaku, pocieszyła nas, widząc nasze zniecierpliwienie, słowami: przyjedzie, przyjedzie. Wielka jest wiara w ludziach, ale nie zawsze wiara czyni cuda. Po 12-ej straciliśmy cierpliwość, z resztą było już na tyle późno, że nie było już sensu jechać tak daleko, szczególnie, że podróż zajęłaby nam co najmniej 1,5 godz., a mogło by się okazać, że z Sudaku brakuje wieczornych autobusów powrotnych. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Cóż było robić? Poszliśmy na plażę. Lepiej, przecież, moczyć się w ciepłym Morzu Czarnym, niż czekać w słońcu na łaskawy autobus, który nadejdzie albo nie. Około drugiej przechodziłem obok dworca autobusowego. Ci, co czekali razem z nami, nadal czekali pokornie i bez szemrania. Godna podziwu determinacja!</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien7.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Ileż można leżeć na plaży! Ileż można pluskać się w wodzie! Namówiłem żonę na spacer wzdłuż morza, tym razem w kierunku zachodnim.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Plaża jest rzeczywiście cudna, zbudowana z kilkucentymetrowych otoczaków. Jednak chodzenie po nich bez obuwia jest praktycznie niemożliwe. Nie dość, że stanowią trochę zbyt intensywny masaż stóp, to jeszcze ich temperatura, przy krymskim nasłonecznieniu, przekracza na pewno 50 ºC i po prostu parzą!<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na plaży, w zachodniej części miejscowości, znajduje się regularne pole namiotowe i parking. Tak, tak, nie pomyliłem się – parking na plaży. Choć, z drugiej strony, można tylko pozazdrościć noclegu w namiocie, na brzegu morza, gdy jego szum kołysze do snu. Gotowanie posiłków, granie w karty, drzemanie, przekomarzanie, śpiewanie i wszystkie inne czynności życiowe odbywają się z widokiem na morze i przy jego nieustawicznym szumie w tle. I nie dziwota, że mimo południowej pory, duża część obozowiczów, spała, drzemała lub leniwie grała w karty, bądź patrzyła z rozkoszą i bezmyślnie w bezkres fal – pozazdrościć.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wracając z plaży udaliśmy się na obiad. Mnie trafił się chłodnik bez buraczków, zwany okroszką, całkiem niezły oraz ziemniaki po rybacku, czyli podsmażane z cebulką, grzybkami i tłuszczem. Reszta trafiła gorzej, na przykład na rozgotowany w śmietanie kotlet z piersi drobiowej. Myślę jednak, że eksperymentowanie i próbowanie obcych potraw, to jedna z głównych atrakcji wyjazdów zagranicznych. Nigdy nie zapomnę zamawiania potraw na Węgrzech, gdzie menu było tylko po węgiersku. Był to zwykły, ale zarazem ekscytujący totolotek. Ja wtedy trafiłem nawet przyzwoicie, bo na dziwny rosół, żona na zupę rybną, która jej nawet smakowała, syn natomiast trafił w coś na słodko, czego nie mógł zmęczyć. Ale cóż, podróże przecież kształcą.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W ramach dalszego podróżniczego kształcenia kulinarnego, wracając na kwaterę zakupiliśmy próbki koniaków krymskich oraz dwie śliczne firmowe koniakówki, jako niezbędny atrybut do degustacji. Wszak trzeba spróbować, który z licznie występujących w sklepach gatunków, nadaje się do zabrania do Polski, przy uwzględnieniu oczywistego parytetu jakości do ceny.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Degustując koniaczki, obejrzeliśmy w telewizji jak nasi siatkarze pobili Rosjan na olimpiadzie 3:2 i tak podbudowani poszliśmy szybko spać. Jutro wstajemy skoro świt, gdyż wykupiliśmy całodniową wycieczkę statkiem po Morzu Czarnym.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wtorek – dzień ósmy – Wybrzeże Morza Czarnego</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Program dzisiejszej wyprawy został wykupiony w miejscowej firmie turystycznej, oferującej zwiedzanie Krymu, drogą morska lub autobusami w najrozmaitsze miejsca półwyspu. Wybraliśmy całodniową wycieczkę morską, wzdłuż południowego wybrzeża Krymu z kilkoma atrakcyjnymi przystankami. Mimo, że koszt wycieczki nie był mały – 185hr (ok. 90zł) na osobę, to czekaliśmy na tę podróż z utęsknieniem, wszak całodniowa wycieczka wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego, to jest jednak coś. Jedno tylko spędzało nam sen z oczu. W jaki sposób wsiądziemy na statek w naszym Rybaczje? Przecież nie ma tu ani żadnego portu, ani nawet marnego nabrzeża czy molo. Okazało się, że nam po prostu wiary brakowało!<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Około 7.50, z dwudziesto minutowym opóźnieniem, na obszar zatoki w Rybaczje wpłynął statek wycieczkowy i jednoznacznie skierował się dziobem w stronę plaży. Po kilku minutach, między pływającymi i wylegującymi się plażowiczami (a o tej porze plaża była już prawie pełna) statek wbił się dziobem w kamienisty brzeg morza, ledwo nie najeżdżając na ręczniki i leżaki. Nim ustały zgrzyty i hałasy ocierającej się blachy o kamienie, z dziobu wysunął się wąziutki trap w celu przyjęcia pasażerów na pokład. Weszliśmy po chwiejących się schodkach na statek, trap podniesiono i na wstecznym biegu statek wysunął się z kamienistej plaży. Cofając się w głąb morza, zabrał również ze sobą kilku pasażerów na gapę. Do umocowania trapu dziobowego, podwiesiło się kilkoro dzieci bawiących się wcześniej na plaży, wykorzystując odpływający statek, jako darmowy transport na kilkanaście, albo nawet kilkadziesiąt metrów w głąb morza.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien8a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Myślę, że tego typu ekstremalny sport polskich 10-ciolatków nad naszym morzem, byłby nie do wyobrażenia, a tym bardziej cumujący statek wśród pływających na materacach ludzi, rozgarniający leżących plażowiczów. Ale cóż, co kraj to obyczaj! </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ale nic to, jak mawiał Wołodyjowski do Baśki. Zajęliśmy miejsca na pokładzie dolnym, bo okazało się, że pokład górny jest za dopłatą i zamykany na kłódkę, żeby nikt niepowołany nie wszedł! Ale na dole też nie było źle, przynajmniej słońce nie prażyło. Jeszcze kilkakrotnie wbijaliśmy się w kolejne plaże, lub cumowaliśmy do najczęściej bardzo steranych życiem mól (D. l. mn. od molo), by zabierać kolejnych pasażerów, z kolejnych miejscowości. Aż wreszcie, od Ałuszty zaczęliśmy prawdziwy rejs na zachód wzdłuż południowego wybrzeża Krymu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Jeśli ktoś kiedyś powiedział, że urzekło go południowe wybrzeże Krymu, to się nie dziwię. Cały ten obszar, to wąska granica miedzy górami a morzem, gdzie miejsca dla osadnictwa jest bardzo niewiele. Człowiek więc, dla swoich potrzeb, wykorzystał najmniejsze skrawki w miarę płaskiego lądu by się osiedlić. Nie należy się więc dziwić, choć dla niektórych może być to profanacja, że buduje się tu domy i pensjonaty nawet na plaży. Jest to, poza oczywistymi walorami marketingowymi, często jedyne wolne miejsce między górami a morzem.<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">I wszystko byłoby fajnie, gdyby tutejsza architektura miała jakikolwiek pomysł, ład porządek i urodę. Współcześnie budowane obiekty nadmorskie, to 2-4 piętrowe eleganckie pensjonaty, ale budownictwo z poprzedniego okresu, w którym dominował szary beton, aż jeży włos na głowie. Na plaży, na pięknych wzgórzach i zielonych dolinach, powyrastały, 30 lat temu, szare betonowe kolosy - wieżowce, będące czasami pojedynczymi potworkami krajobrazu, a czasami jak w Ałuszcie czy Partenicie, tworzące ponure i obrzydliwe blokowiska. Przykre, jak estetyka poprzedniego systemu, estetyka stali i szarego betony, skutecznie zeszpeciła ten piękny krajobraz.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien8b.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Wędrując wzdłuż wybrzeża, po bliższym przyjrzeniu się, okazało się, choć trudno w to uwierzyć, że większość wybrzeża od Ałuszty do Jałty została wybetonowana, zostawiając tylko niewielkie skrawki plaży, z których i tak wyrastają betonowe mola, o urodzie falochronów. Moja najlepsza z żon, w przypływie natchnienia poetyckiego, określiła ten fragment krymskiego krajobrazu, jako skrzyżowanie kamieniołomu z nabrzeżem portowym. Uroczo, nie? Jest to oczywiście złośliwe, ale w dużym stopniu oddające ducha wybrzeża między Ałusztą i Jałtą.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Pierwszy turystyczny postój mieliśmy w miejscowości Nikita pod Jałtą, gdzie znajduje się bogaty i bardzo stary, bo założony w 1812 roku, ogród botaniczny. Zwiedzaliśmy go przez dwie godziny, podziwiając rosnące na dworze (!) bambusy, różne palmy, oleandry, rododendrony, cisy, sekwoje i wiele, wiele innych fascynujących roślin. Były strefy kaktusów i orchidei, obszary gajów oliwnych i drzew laurowych, a nawet korkowych. Było ciekawie i egzotycznie, tylko że w środku ogrodu, wśród pięknych drzew i krzewów, wyrósł kanciasty, szary, obdrapany budynek dyrekcji. Niedaleko, tego niegodnego dalszej uwagi budynku, był ładny skwer, na który zwrócił nam uwagę przewodnik, gdyż na jego środku stał „biust pierwszego dyrektora ogrodu”. Rozbawiło nas to serdecznie, gdyż nie wiedzieliśmy wcześniej, że po rosyjsku zwykłe popiersie to jakże niezwykły biust!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Punktualnie o wyznaczonym czasie, statek nasz odpłynął w dalszy rejs, a gdyby ktoś się spóźnił, to by został. A może i został, nikt tak naprawdę nie panował nad liczbą pasażerów na pokładzie. Mieliśmy tylko pilnować biletów, by za każdym razem, przy wejściu na statek, móc je okazać. Gdyby statek zatonął, to organizatorzy mieliby problem z określeniem liczby ofiar, a już szczególnie narodowości.<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Następnym punktem programu był Pałac Woroncowa, notabla carskiej Rosji, który w połowie XIX wieku, na stoku góry, 200m od morza, przy Ałupce, pod 1000 metrową górą Ai-Petri, zbudował sobie i dla potomności, pałac wraz z wielohektarowym parkiem w stylu angielskim z poplątanymi ścieżkami, strumykami, jeziorkami i wodospadami. Zamek ten zbudowany został z drogich i trwałych materiałów, gdyż Woroncow twierdził, że ma być drogo i na zawsze. Zamek ten w zawierusze wojennej miał dużo szczęścia. Hitler, zajmując Krym, darował go „we wieczyste władanie” jednemu ze swoich feldmarszałków. Dzięki temu, pałac w swej istocie nie został zrujnowany, najwyżej ograbiony, ale i tak nie do końca, bo nie zdążono przed szybko postępującą Armią Radziecką. Był on również rezydencją Churchila, podczas słynnej konferencji Jałtańskiej w 1944r., w której podobno czuł się jak u siebie, gdyż cały pałac i park zostały zaplanowane w stylu angielskim, imitując styl architektury anglosaskiej w poszczególnych fragmentach budowli od XII do XVIII wieku.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien8c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Do innych ciekawostek turystyczno – krajoznawczych zaliczyłbym próbę zamówienia w parkowej kawiarni zimnej fanty, coli, piwa oraz kawy mrożonej. Otrzymaliśmy tylko zimne piwo i fantę, colę musieliśmy odmówić, bo była ciepła. Najśmieszniej miała Ewelina, gdyż zamiast kawy mrożonej dostała kawę i „marożenoje” czyli lody! Cóż, albo byliśmy niekomunikatywni, albo pojęcie kawy mrożonej jest tu, po prostu, jeszcze nieznane. Ale kawa został wypita, lody zjedzone i na jedno, w brzuchu wyszło!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Od Woroncowa ruszyliśmy z powrotem w kierunku Jałty. Po drodze, na krótko, zatrzymując się przy słynnym Jaskółczym Gnieździe. Jest to malutki domek stylizowany na średniowieczny zameczek, zawieszony na pionowej, 100 metrowej skale, zbudowany w 1912 roku. Z daleka, z morza, budowla wygląda niezmiernie imponująco, jak jaskółcze gniazdo przylepione śliną ptasią do skały. Cały romantyzm zameczku i otoczenia odbiera w dużym stopniu droga przez męką, jaką jest kilkunastominutowe podejście od strony morza, przez dziesiątki straganów, które aż parzyły, obsypane zwałami tandety, brzydziły stadami naganiaczy do punktów fotograficznych w strojach rycerskich, ludowych i książęcych, z małpką, krokodylem, wężem, kameleonem, pawiem, sokołem, orłem i Bóg jeden wie, z czym jeszcze – obłęd! Do tego niekończący się tłum turystów, nieustannie wchodzących i schodzących po schodach. Jednak panorama z Jaskółczego Gniazda na skaliste wybrzeże Morza Czarnego, sowicie wynagrodziła tę drogę.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien8d.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Jałta, najsłynniejszy kurort na Krymie, miejsce równie słynnej i brzemiennej dla nas w skutki konferencji. Niestety mieliśmy tylko 1,5 godz. czasu, z czego większość zmitrężyliśmy na szukanie jadłodajni o ludzkich cenach. Okazało się, że w Jałcie ceny w restauracjach są co najmniej dwa razy wyższe niż w naszym Rybaczje. W końcu zjedliśmy w barze szybkiej obsługi (choć trwało to bardzo długo) i w trójkę za 150hr(75zł), co, jak na warunki ukraińskie, było sporo.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Główny pasaż nadmorskiej Jałty, to piękny deptak z ciekawymi drzewami, drogimi sklepami i restauracjami. Niestety niemiłosiernie kontrastują z nim poobłamywane betonowe nabrzeża, z których jedne służą do parkowania statków, a drugie, w formie mola zostały zabudowane dyskotekami i kawiarniami. Przy jednym z szarych, betonowych mól, turyści urządzili sobie nawet kąpielisko, mimo ogromnego czerwonego napisu „kąpiel zabroniona”. Mieliśmy ze sobą kąpielówki, nawet ochota do kąpania też była, ale obraz kąpieliska wśród betonów i stali, zdecydowanie nas zniechęcił.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien8e.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Drogę powrotną z Jałty do Rybaczje uprzyjemniał nam pięknie i czerwono wschodzący księżyc w pełni oraz ślicznie rozświetlone wybrzeże Krymu, z uroczo odbijającymi się w wodzie promieniami nadbrzeżnych latarni i romantycznie rozrzuconymi po górach pojedynczymi światełkami osad ludzkich.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Środa – dzień dziewiąty – Sudak - Twierdza Genueńska</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dziś, już po raz drugi, przymierzyliśmy się do wyprawy do Sudaku. Poprzednia, sprzed kilku dni nie doszła do skutku, z bardzo prozaicznego powodu – autobus nie przyjechał. Dzisiaj wybraliśmy się wcześniej, gdyż około dziewiątej były aż dwa autobusy w tym kierunku, a w związku z tym była większa szansa powodzenia. Jednak i tym razem niewiele brakowało, by wycieczka nie doszła do skutku, gdyż jeden z pojazdów „połamałsja” – jak rzekła pani w kasie. Na szczęście (?) biletów w kasie nie udało nam się kupić. Kierowca drugiego autobusu, który jechał tą samą trasą, co „połamany”, odmówił zabrania nieszczęśników z wykupionymi biletami na popsuty autobus, każąc im czekać na zapasowy. Nas natomiast, bez biletów, zabrał bez problemu na miejsca stojące, inkasując do kieszeni 45hr. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Droga autobusem do Sudaku przysporzyła kolejnych niezapomnianych wrażeń. Tym razem twórcą atrakcji nie był szalony kierowca, lecz stwórca, fałdowanie alpejskie i morze. Przejazd przez wielokrotnie pozwijane serpentyny, poobwijane wokół stromych wzgórz, pod którymi leniwie rozpościera się morze, skąd rozpościerały przepastne widoki na doliny o stromych zboczach, konsekwentnie dążące do morza i ostatecznie zanurzające się w nim. Z drugiej strony towarzyszyły nam piękne i spokojne winnice porozkładane na łagodnych, południowych zboczach. Poezja!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na dworcu w Sudaku, nauczeni doświadczeniem, od razu kupiliśmy bilet powrotny, mając jednak nadzieję, że autobus się nie popsuje. Chcieliśmy udać się do centrum, lecz okazało się, że z dworca do śródmieścia to prawie 30 minut pieszo! Jedynym rozwiązaniem była marszrutka. Pierwsza, która przyjechała, była tak nabita, ze z przystanku weszło tylko kilka osób, z drugą było podobnie. Postanowiliśmy więc skorzystać z usług prywatnego przewoźnika, który rozklekotaną ładą za 30hr (15zł) zawiózł nas do samej Twierdzy Genueńskiej, która była podstawowym celem naszej podróży, omijając zbędne nam, w tej chwili, centrum.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien9a.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Twierdza ta została zbudowana w XIV – XV wieku przez konsulów genueńskich i zajmuje przeszło 30hektarów powierzchni! Ponoć od prawie 40 lat jest też rekonstruowana, jednak wiele elementów murów, baszt, budynków są oryginalne, średniowieczne. Twierdza robi duże wrażenie na zwiedzających z dwóch powodów. Jest rzeczywiście ogromna, zajmuje tak wielki obszar, że stojąc w środku i patrząc na ciąg murów obronnych, ma się wrażenie jak byś się dopiero zbliżało do twierdzy, z tym, że mury są dookoła! Największe jednak wrażenie, robi jej położenie. Jest ona położona na ogromnej górze, częściowo skalistej, która ostrym, kilkusetmetrowym obrywem spada do morza. W te urwiska, wypiętrzenia, pagórki, wkomponowane są, grube na 6metrów, mury i baszty. W najwyższym punkcie góry, tuż nad urwiskiem znajduje się Wieża Panieńska, z której roztacza się, zapierający dech, widok na zatoki, góry morze i osiedla Sudaku. Wydaje się, że gdyby przyszło, nie daj Boże, spadać z tej skały, to nie starczyło by oddechu, by krzyczeć aaaaaaaaaa…, trzeba by było ze dwa razy wziąć oddech nim sięgnęło by się dna. Widok ten, choć powodował drżenie łydek, wart był trudu jazdy i wspinaczki, a wejście na szczyt po wyślizganej skale, nad przepaścią, wymagało dużego skupienia, uwagi i odwagi. Ale było warto.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien9b.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Niedaleko od Sudaku znajduje się kurort Nowy Świat, znamy też z produkcji win i win musujących zwanych tu bez żenady szampanami. Z resztą mało kto zaprząta sobie tu głowę europejskimi regulacjami prawnymi. Nie dość, że można tu kupić szampan z Krymu (a nie z Szampanii), koniak z Koktebela czy z Jałty (a nie z prowincji Cognac), to jeszcze można bez problemów kupić ordynarne pirackie CD ze stolika na ulicy, opisane odręcznie pisakiem, nawet niepróbujące upodobnić się do oryginałów.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zatłoczoną marszrutką przejechaliśmy 6km z twierdzy do Nowego Świata i… wysiedliśmy w zupełnie nowym świecie. Park, ławeczki, oryginalna, zadbana roślinność, kwiaty, krzewy, czysto i kolorowo. Jakoś tak inaczej – ładnie. Wyszliśmy nad zatokę. Piękna promenada wzdłuż morza i plaży, kwitnące drzewa, kwiaty, ławeczki obok restauracji, kawiarnie, ale ceny już solidne – piwo nawet 12hr (6zł). Plaża zadbana, ale niestety płatna – 10hr. Głupio tyle płacić, skoro chcemy tylko chwilę tyłki pomoczyć. Targowałem się zawzięcie, ale się nie udało. Poszliśmy 200m dalej na dziką. Już nie było tak pięknie, ale jak na warunki krymskie, całkiem znośnie. Straszyła tylko stara, pordzewiała siatka, oddzielająca część płatną od bezpłatnej. Ogólnie Nowy Świat zrobił na nas pozytywne wrażenie, choć nie znamy szczegółów jakości pobytu w tym kurorcie. Można przypuszczać, że jak na całej Ukrainie, tak i tu jest problem z systematycznym dostarczaniem wody, gdyż przed domkami letniskowymi, widać było przygotowane na zapas duże bukłaki z wodą.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien9c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Znaleźliśmy również wytwórnię win, niestety nie starczyło nam czasu na jej zwiedzenie. Odwiedziliśmy więc tylko sklep firmowy, ale bez zakupów, gdyż ceny były turystyczno – pamiątkarskie. Zresztą popróbowałem trochę „wina na rozliw", nalewanego tak jak u nas piwo – z przysłowiowego „kija”. Nic szczególnego, właściwie tanie, jednoroczne wino. Bez żalu więc, odeszliśmy bez zakupów, bo czas naglił.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na przystanku autobusowym (marszrutkowym) w Nowym Świecie przywitał nas tłum ludzi czekających na to samo co my, czyli autobus do Sudaku. Nie było szans, by w krótkim czasie dostać się do mikrobusa. Musieliśmy więc ponownie skorzystać z prywatnego środka transportu. Po krótkim targowaniu, ustaliliśmy cenę i trasę. Kierowca miał nas zawieźć na dworzec autobusowy, a po drodze zatrzymać się przy dużym sklepie w Sudaku, byśmy mogli zrobić zakupy. Za ustalone 50hr nie było żadnego problemu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Kierowca nasz okazał się Azerem o ciekawych poglądach i doświadczeniach życiowych. Na pytanie, które wynikło w trakcie rozmowy o problemach kaukazkich, „Czy wy też nie lubicie Ruskich?” A dlaczego mamy ich nie lubić? – odpowiedział pytaniem na pytanie – My się tylko z nimi bijemy! Zresztą bijemy się ze wszystkimi: z Ormianami, Ruskimi, Gruzinami i wszystko wygrywamy! – chwalił się.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na moje uwagi, że wojna jest straszna, że niesie niepotrzebne cierpienia, odpowiedział, że jak do wszystkiego, tak i do wojny można się przyzwyczaić. Sam też byłem 5 lat na wojnie i nic w tym okropnego – opowiadał – ot jeden z kolejnych sposobów na życie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Byłem pod dużym wrażeniem opowieści Azera i jego stosunku do wojny. Dowodzi to tylko jednego. Nasze europejskie myślenie, nasz system wartości i wrażliwości, może być zupełnie niekompatybilny z kulturami w innych częściach świata. I może usilne zaszczepianie naszego myślenia innym kulturom jest zwykłą kolonizacją kulturową? Wszak nasze systemy wartości wcale nie muszą wartością dla innych kulturach. I wcale nie znaczy to, że ich wartości, czy systemy są lepsze albo gorsze! Są może tylko inne?</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Jednak, nasz przewoźnik, serdecznie zapraszał na Kaukaz opowiadając, że tam dopiero jest pięknie!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Tak, na pewno – pomyślałem i przypomniał mi się białoruski Polak, profesor medycyny, który na moje uwagi o szaleńczych wyczynach tutejszych kierowców powiedział, że to pieszczoszki w porównaniu do Gruzinów na Kaukazie, którzy gorszym sprzętem, na jeszcze gorszych drogach jeżdżą jeszcze bardziej brawurowo. Roztoczył tu wizję rozklekotanego autobusu z lat 60-ych, wypełnionego po brzegi pasażerami,<span> </span>z piskiem łysych opon jadącego po dzikich, szutrowo – asfaltowych serpentynach nad przepastnymi przepaściami, nad którymi nie ma żadnych zabezpieczeń. Brr…</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Mając w kieszeni wykupiony wcześniej bilet, bezpiecznie wsiedliśmy i dotarliśmy do domu, w ogóle nie przeżywając faktu, iż jeden ze współpasażerów włożył na półkę nad nami torbę z otwartym piwem, które oczywiście zaczęło się wylewać na nas. To szczegół! Z resztą było zimne, co w tym upale nie było, tak zupełnie, bez znaczenia.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Czwartek – dzień dziesiąty – W góry</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dziś z rana wybrałem się z Kubą w pobliskie góry. Według mapy, od Rybaczje odchodzi prosty szlak o numerze 167 na Górny Kras Krymu, rozciągający się na wysokości 1000m n.p.m. Wyzwaniem miał być ponad trzydziestostopniowy upał i wysokość. Wszak zaczynaliśmy wycieczkę od poziomu zero.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po krótkim spacerze stwierdziliśmy, że nie ma tu żadnych oznaczeń tras turystycznych. Korzystając więc z nieocenionej mapy topograficznej, ustaliliśmy trasę wzdłuż wysychającego strumyka, uznając ją arbitralnie za właściwą. Niestety doprowadziła nas do żółto – rdzawego szlabanu z napisem „wchoda niet”, co w wolnym tłumaczeniu znaczy przejścia nie ma. Na dodatek w budce stał wartownik, który widząc nas idących w jego kierunku, sympatycznie zapytał „A wy kuda?” – czytać nie umiecie? Wtedy pokazałem mu mapę, według której szlak prowadzi dokładnie przez winnicę, której tak odważnie strzeże. Na początku kazał nam wrócić i gdzieś w biurze starać się o przepustki. Po naszych protestach, że szkoda czasu, że my turyści i im winogron nie wyżremy, łaskawie nas przepuścił. Pierwsze kilka kilometrów wiodło piaszczystą pylącą drogą wśród winnic. Po półtorej godzinie marszu w spiekocie i wśród uroczych winorośli, które jednak nie dawały cienia, dotarliśmy na rozstaje dróg i stanęliśmy by podjąć decyzję o wyborze trasy po konsultacji z mapą. Wtedy zza wiekowego autobusu, którego urok można jeszcze pamiętać ze starych radzieckich filmów, który pewnie służył już tylko za pomieszczenie socjalne, wynurzył się pracownik winnicy i zawołał do nas:<span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">- Maładcy, turisty, ja wam pamagu!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wyjaśniliśmy uczynnemu Rosjaninowi, gdzie chcemy się dostać, a on skrupulatnie nam wyłuszczył, jak najłatwiej przez winnicę dotrzeć na właściwą „trapinkę”<span> </span>- pewnie ścieżkę – pomyślałem. Rzeczywiście za winnicą, jak nam wytłumaczono, znaleźliśmy za smukłymi topolami małe sztuczne jeziorko, służące do nawadniania winnicy. Wchodząc na jego brzeg, wypłoszyliśmy ogromne ilości żab, z których jedna, leżąc rozkraczona w wodzie, z uporem przez cały postój wpatrywała się w nas. Może to była księżniczka i trzeba było ją pocałować? Ale jakoś nie było chętnych. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien10a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Po krótkim odpoczynku, uzupełnieniu płynów, poszliśmy dalej, rzeczoną wcześniej „trapinką". Znaleźliśmy się na wąskiej kamienistej dróżce, wystawieni pod idealnym kątem, jak winogrono, na działanie niemiłosiernych promieni słonecznych. Szliśmy wzdłuż grubej stalowej rury (około 3 calowej), którą, gdzieś z góry dostarczana jest woda do miniętego, dopiero co, zbiornika. Wokół nas rosły, a właściwie wysychały skarłowaciałe jabłonie, śliwki, róże, dęby oraz inne drzewa i krzewy, które niestety nie potrafiły dać choć odrobiny cienia. Mimo to, miejsce, w jakim się znaleźliśmy, na tym etapie naszej wyprawy, było przecudne. Nad nami cel naszej wędrówki – pionowe wapienne wypiętrzenia Górnego Krasu Krymu, w dole ścielące się hektary równych zielonych połaci winnic. Wszędzie cicho, spokojnie i bezludnie. W ciągu 5 godzin całej wyprawy, tylko raz spotkaliśmy trójkę turystów schodzących z gór.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien10c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Niestety nie osiągnęliśmy celu naszej wyprawy. Zabrakło nam czasu. Tak upalna pogoda, nasłonecznione strome podejścia, wymagały częstych postojów, odpoczynków, a Kuba musiał o 17-ej być z powrotem, ponieważ jechał z Eweliną i Krzysiem na wycieczkę do delfinarium.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Widząc, że nie damy rady dojść do celu, zrobiliśmy sobie dłuższy postój pod rosochatym drzewem na pięknym tarasie, z którego rozciągał się wyśmienity widok na góry, winnice, jeziorka, a w dali, niknące we mgle, Morze Czarne.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ślady pozostawione przez turystów, świadczyły o tym, że miejsce to niejednokrotnie służyło jako baza noclegowa. Zresztą moje obserwacje tutejszego górskiego ruchu turystycznego, wskazują, że w krymskich górach, jak i na krymskich plażach, można obozować, gdzie się komu podoba. Skoro jest obozowisko, musi być też i gdzieś woda. Po krótkim rekonesansie znalazłem obetonowane źródło zasilające 3 calową rurę, która z kolei zasila jeziorko do nawadniania winnicy oraz wcinkę w rurze, która służy turystom, za obfite źródło wody. Spragnieni, spoceni i przegrzani, postanowiliśmy skorzystać z dobrodziejstw źródlanej wody. Najpierw nabraliśmy jej pełną butelkę… pyszna, zimna, aż zęby trzeszczą. Potem… zdjęliśmy koszulki i czapki i namoczyliśmy je w źródlanej wodzie. Ubieranie się w mokrą, lodowatą koszulkę powodowało głęboki szok termiczny, ale było warto, korzyść była bezapelacyjna – wreszcie było chłodniej. Chłodu koszulkowego starczyło na około godzinę drogi powrotnej, potem czapki i koszulki wyschły. Musieliśmy więc powtórzyć czynność przechodząc powtórnie koło zbiornika wody do podlewania winnicy. Tym razem jednak, nawet nie wykręcaliśmy koszulek, tyko ubieraliśmy ociekające, a czapki zakładaliśmy pełne wody! Ileż było z tym zabawy. Oczywiście ponownie pomogło to w walce z dzikim i niemiłosiernym skwarem, ale nim doszliśmy do domu, byliśmy ponownie całkiem suchutcy.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zdążyliśmy na obiad, dzieci pojechały do delfinarium, a mi pozostał niedosyt. Coś czuję, że w sobotę jeszcze raz zaatakuję Górny Kras Krymu, bo jutro nie. Jutro bogata w atrakcje wycieczka do Bakczysaraju, do skalnych miast i do Wielkiego Kanionu, ale nie Colorado. </p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Piątek – dzień jedenasty – Bakczysaraj i okolice.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Pobudka o szóstej rano. O siódmej miał podjechać samochód osobowy z kierowcą, który miał nas zabrać na całodniową wycieczkę do Pałacu Chanów (nie chamów) w Bakczysaraju, Uspieńskiego Monastyru, skalnego miasta Karaimów Czufut – Kale oraz na Krymski Wielki Kanion.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Przewoźnik był, wydawać by się mogło, dość drogi, bo życzył sobie za całodniową usługę 700hr (350zł), ale i tak wychodziło taniej, niż gdyby wykupić wycieczkę w biurze turystycznym. Poza tym posiadanie własnego samochodu z kierowcą pozwalało zachować własne tempo zwiedzania bez zbędnego pośpiechu, czy spieszenia na spotykanie o wyznaczonej godzinie. Rzeczywiście program dzisiejszego dnia był realizowany w spokojnym, wręcz dostojnym tempie, a mimo to zobaczyliśmy bardzo dużo.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W pierwszym rzędzie skierowaliśmy się do Bakczysaraju, by skoro świt około 9-ej, zawitać do pałacu chanów krymskich, którego historia sięga ponad 500lat wstecz. W drodze do pałacu, nasz kierowca, a zarazem trochę przewodnik, Rosjanin, pokazywał nam dowody wracania Tatarów na Krym. Zwrócił naszą uwagę na dziwne osiedla położone na pustkowiu zabudowane malutkimi domkami, wielkości altanek ogrodowych. Okazało się, że Tatarzy nie mając dokąd wracać, zajmują nieużytki i wykorzystując, bliżej nie sprecyzowane, uwarunkowania prawne, zabudowują je domeczkami 2x2m. Ponoć prawo, nie może im tego zakazać. Po „uprawomocnieniu’” się „osiedla”, łączą działeczki w większe, a na miejsce altanek budują normalne porządne domy. Na moje pytanie, czy Rosjanie nie obawiają się ich powrotu, odpowiedział, że na razie nie, choć w przyszłości mogą być problemy, gdyż w rodzinie rosyjskiej rodzi się jedno, góra dwójka dzieci, a u Tatarów nawet piątka, czy szóstka.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Ale wróćmy do pałacu. Zwiedziłem w życiu wiele zamków, pałaców, warowni, ale ten był inny. Niby też bramy, podwórze, sale gościnne, audiencyjne, bawialne…, ale wszystko jednak odmienne, w innym klimacie. Niby sale duże, podwórze obszerne, ale wszystko jakby niższe, bardziej zwarte, przesiąknięte duchem wschodu. Oryginalne barwy, ornamentyka i oczywiście wyjątkowa architektura łącząca przepych ze smakiem i rozmach z przytulnością. Bo gdy się tak bliżej przyjrzało siedzibie chanów, to tak naprawdę wszystko było inne: okna wprawdzie z witrażami, ale małe i wysoko pod samym stropem, niskie siedziska, pokryte kapami i poduchami, kamienne podłogi, ale inkrustowane, drewniane bogato i niepowtarzalnie zdobione ościeża i podpory. Dopełnieniem oryginalności pałacu i całego kompleksu pałacowego były dwa rodzynki: meczet i harem. Okrasą, kruszonką tego ciasteczka były niezmiernie oryginalne fontanny: dwie na dziedzińcu, słynna fontanna łez i fontanna złota, jedna w altanie letniej i ostatnia w ogrodzie. Każda inna, w innym otoczeniu, tworząca inny nastrój, spełniająca inną rolę.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11b.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po wyjściu z pałacu chana, zapoznaliśmy się z całym kompleksem budowli, czyli: cmentarzem chanów, mauzoleum Dilary Bikecz, wieżą, parkiem oraz oczywiście straganami.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Meczet, niestety był zamknięty, cmentarz prawie też, gdyż pisało „Wchoda niet”, Ale skoro krata była uchylona, to stwierdziliśmy, że czytać po rosyjsku nie musimy umieć i wleźliśmy. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Między białymi ścianami wiekowych murów, na niewielkiej, w sumie, przestrzeni, wśród białych kamienistych ścieżek, pod drzewami i wysokimi krzewami, rozrzucone były, bez widocznego planu,<span> </span>nie zawsze prostokątne, sarkofagi. To tutaj leży pięćsetletnia historia Chanatu Krymskiego, najwięksi wodzowie, największe miłości i mądrości tatarskiego państwa. Spoczywa tu 16 chanów krymskich. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11c.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Większość z sarkofagów, mimo oczywistej wiekowości, była w całkiem dobrym stanie. Pięknie rzeźbione z wyrytymi cytatami z Koranu. Na wielu z nich zachowały się nawet, charakterystyczne kamienne turbany zwieńczające pomnik. W takich nekropoliach można przez chwilę poczuć ducha czasów, które dawno minęły, a także oddać się filozoficznym refleksjom na temat trwania i przemijania, rozważając sens walki o dobra i sławę doczesną. Wszak każdy z leżących tu władców był kiedyś ważny, wielki i dumny. Wielu gięło przed nimi kark. Budowali, niszczyli, kochali, nienawidzili i co z tego zostało? Pamiątka, pomnik? Gdzie ich wielkość i duma? Zostali tylko śladem w historii i dziwowiskiem dla turystów. Chanów już nie ma i pewno nie będzie, choć głowy nie ma co dawać. Wszak osiedla tatarskie rosną, a samych Tatarów co raz liczniej widać w barach i restauracjach, które prowadzą. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Szczególnie dużo Tatarów jest w okolicach Bakczysaraju, który uważają za swoją duchową stolicę. Jest to oczywiście związane z obecnością dowodów ich historii, a więc meczetem, pałacem i cmentarzem historycznych władców.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po atrakcjach kultury tatarskiej, zostaliśmy przewiezieni w pobliże prawosławnego klasztoru, Monastyru Uspienskiego, którego początki sięgają prawdopodobnie nawet IX wieku. Ten wykuty w skale prawosławny klasztor, działał praktycznie bez przerwy nawet pod dominacją tatarską. Popadł w ruinę dopiero po 1920 roku, pod „panowaniem” władzy radzieckiej. Obecnie, od 1993 roku klasztor odbudowuje się, a nawet rozbudowuje. Poza walorami religijnymi, gdyż miejsce to jest celem pielgrzymek wyznawców prawosławia, monastyr ten zachwyca położeniem i architekturą. Wykuty i wkomponowany w ogromną skałę, górę, typu naszych Gór Stołowych. Główna sala cerkwi (klasztoru), cele mnichów, są wykute we wnętrzu góry. Niewiele pozwolono nam zwiedzać, ale tam, gdzie nas wpuszczono (bezpłatnie) wystarczyło, aby poczuć urok i klimat prawosławnego monastyru. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11d.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Rzesze ludzi w chustach i przepaskach (głównie kobiety), modlące się przed ikonami i relikwiami, palące długie, cienkie wotywne świece, czyniące przed czołem i piersiami, charakterystyczny dla prawosławia wielokrotny znak krzyża. Wszyscy odwiedzający klasztor musieli być odpowiednio ubrani, dlatego ja i moja rodzinka, która miała zbyt krótkie spodenki musiała przebrać się w przewiązywaną w pasie spódnicą, by nie urażać, zbyt lekkim strojem, powagi miejsca świętego.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zupełnie co innego, niż w pałacu chana. Inna kultura, zwyczaje, ludzie, architektura, klimat. Wszystko. A przecież przez setki lat kultury te żyły obok siebie, funkcjonowały i to nawet blisko siebie. Wszak w ciągu zaledwie pół godziny podróży dokonaliśmy galaktycznego skoku kulturowego. Od muzułmańskiego chanatu po głębokie i surowe prawosławie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ale to nie koniec doznań na dziś. Za klasztorem czekała nas górska droga do skalnego miasta Karaimów Czufut – Kale, którego historia jest również bardzo bogata, bo obejmująca panowanie Karaimów (odłam Judaizmu), tatarów, chrześcijan, a także ich wspólne życie w mieście – twierdzy przez wiele wieków. Ostatni Karaimowie żyli tu, w Czufut – Kale, jeszcze w połowie XIX wieku, a pierwsze ślady osadnictwa<span> </span>to nawet X wiek.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11e.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Najciekawszym jest jednak to, że miasto to położone na masywie skalnym ok. 500m n.p.m., otoczone murami i urwiskami, w części mieszkalnej zostało fizycznie wykute w skale! Mimo, że miasto wygląda na mocno sponiewierane przez historię, ale zakres i rozmiar budowli zarówno zewnętrznych jak i podziemnych, robi kolosalne wrażenie. Oprócz typowych gdzie indziej murów i kamiennych budowli, szokują rozmieszczone na brzegach przepastnych urwisk, wykute w litej skale, korytarze, pomieszczenia i mieszkania. Duże przestronne sale, z oknami w urwisku skalnym, często wielo izbowe, a nawet wielokondygnacyjne! Nawet teraz, po tylu wiekach, mogłyby stanowić bezpieczne schronienie, chociażby dla turystów. Wspaniała akustyka kamiennych sal, doskonale nadaje się do prezentacji klimatycznych i nastrojowych utworów. Własność tą wykorzystywał, w jednej z grot, młody człowiek, grając raz na gitarze, raz na flecie godnie i uczciwie pracując, na<span> </span>licznie spływające od turystów,<span> </span>drobniaki. Piękne wnętrze, wyśmienicie komponuje się z muzyką klasyczną, dlatego i ja nie żałowałem grubszych drobniaków grajkowi.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11f.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Warto jeszcze zaznaczyć, że północna krawędź miasta, to obłędna przepaść, z której rozciąga się przepyszny widok na pobliskie góry, urwiska, a przede wszystkim na wąwóz w dole pod nami – prawie jak w Kanionie Colorado! Niezapomniane chwile. Jeszcze teraz pisząc, jak przymknę oczy, widzę białą skałę urwiska oraz czuję mrowienie w nogach, na myśl, że stoję na jego krawędzi. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po ostrym marszu w dół, wróciliśmy do naszego kierowcy, który czekał na nas pod monastyrem i skierowaliśmy się z powrotem do Bakczysaraju, gdzie postanowiliśmy zjeść obiad.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wcześniej, przed pałacem chana, otrzymałem reklamówkę restauracji z kuchnią tatarską. Po krótkiej analizie ulotki, postanowiliśmy zaryzykować i spróbować innego jedzenia.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Restauracja była położona na werandzie domu lub pensjonatu, dokładnie zadaszona i wyposażona w miejsca dla klientów do siedzenia „po turecku”. Zdjęliśmy więc buty i wygodnie rozparliśmy się na licznych poduchach. Po trudach wspinaczki na Czufut – Kale, zwiedzania monastyru i pałacu chanów, było to miłe ukojenie dla naszych pleców i nóg przy delikatnie wiejącym wietrzyku. Zaczęliśmy studiować kartę, ale jufak asz, łagman, szurpa, jazma (to zupy) czy dołma lub sarma (drugie dania) nic nam nie mówiły i musieliśmy poprosić kelnerkę o pomoc. Z dużą życzliwością i cierpliwością przybliżała nam, ta miła pani, proponowane dania. W końcu zamówiliśmy:</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ja – zamówiłem jufak asz, czyli rosół z malutkimi pierożkami z mięsem, klejonymi tak jak u nas uszka – pycha! Zamówiłem też Tatar asz Dołma, czyli małe faszerowane papryczki.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dziewczyny zamówiły jazmę, czyli chłodnik na kefirze z ogórkami, zieleniną, czosnkiem i drobiowym mięsem, trochę podobny do ukraińskiej okroszki. Twierdziły, że ta gęsta kefirowa zupa była świetna, ale mi bardziej odpowiada okroszka z kiełbasą. Z resztą wszyscy próbowali dań wszystkich, wszak jest to ogromnie ciekawe doświadczenie popróbować nowych atrakcyjnych dań i to jeszcze na Krymie w Bakczysaraju!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Chłopaki, czyli Kuba i Krzysiek zamówili sarmę, czyli sześć maluteńkich gołąbków w winogronowych liściach! Dobrze, że było ich aż tyle, bo łatwiej im było się dzielić z bliźnimi. Było to rzeczywiści oryginalne danie. Mięso ciekawie i ostro przyprawione, natomiast liście były w czymś wyraźnie marynowane o lekkim kwaskowatym smaku. Kuba spałaszował wszystko ze smakiem, natomiast Krzysiek wyjadał tylko środki, karmiąc liśćmi swoją mamę. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Do tego były jeszcze różne soki i piwo. Tak nam było dobrze i smacznie, że po obiadku zaserwowaliśmy sobie jeszcze kawę i ciastka. Kawa w malutkich filiżaneczkach parzona – wyśmienita, natomiast ciasta były za słodkie, nawet zostały. Za wszystkie te rozpusty, po ponad godzinie ucztowania, pół siedząc pół leżąc, zapłaciliśmy około 180hr (90zł) – taniocha!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wróciliśmy do rozleniwionego kierowcy. Przed nami ostatni etap dzisiejszej wyprawy – Wielki Kanion Krymu. Droga do niego była wąska, górzysta i kręta. Nasz „waditiel”, zwyczajem wszystkich tutejszych kierowców, ostrą jazdą próbował wzruszyć zawartość naszych żołądków, które mimo małych problemów wytrwały.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Pierwsza informacja, jaką zobaczyliśmy przy wejściu na szlak do Wielkiego Kanionu, była taka, ze cała wyprawa zajmie nam około 3 godzin, a my na dodatek nie dość, że byliśmy z pięciolatkiem, to jszcze poprzednie atrakcje dały się trochę we znaki; a dzień już powoli się chylił. Ale poszliśmy. Dróżka prowadziła raz w górę, raz w dół. Raz przez szemrzący strumień, raz nad nim, ale cały czas wiodła nas konsekwentnie w górę i przez las. Dzięki temu wycieczka nie była uciążliwa żarem słońca, choć na pewno nie należała do najłatwiejszych, ze względu na, delikatnie mówiąc, ciekawe ukształtowanie terenu. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11g.jpg" alt="" /></div><p align="justify">Droga wiodła co raz głębszym wąwozem, prowadząc nawet środkiem strumienia, po fantastycznie wyrzeźbionych, w misy i oczka, głazach i skałach. W końcu po godzinie niespiesznej drogi dotarliśmy na dno wąwozu i wysoki próg skalny, a więc koniec szlaku i oczekiwana Wanna Młodości. Pchani odwiecznym marzeniem wapniaków, by być młodym (to ja) oraz chęcią sprawdzenia siebie i szpanowania (to Kuba), urządziliśmy sobie kąpiel w ogromnej misie skalnej o głębokości nawet 3metrów i temperaturze wody 11ºC. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien11h.jpg" alt="" /></div><p align="justify">Po całym dniu zwiedzania, chodzenia, pocenia się pod górkę i w samochodzie, taka kąpiel była wspaniała i zbawiennie orzeźwiająca, choć powiem uczciwie, że pierwsze zanurzenie, w tak lodowatej wodzie, nie było łatwe. Dziewczyny i Krzysiek zdobyły się tylko na zamoczenie nóg, twierdząc, nie bez racji, że chyba trzeba mieć coś z głową, by się w tym kąpać.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Powrót przebiegał bez zakłóceń. Pokonanie całej trasy, wraz z zabawą w wodzie, zajęło nam zaledwie 2,5 godziny, a nie 3, jak straszyli! Powrót samochodem przeszedłby pewnie bez większych wrażeń, gdyby nasz kierowca, po otrzymanym telefonie z domu, nie zaczął się nagle spieszyć.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ciemna była noc, gdy w drodze powrotnej zaczęły się nadmorskie serpentyny. Stary, dwudziestoletni opel, którym jechaliśmy, na podjazdach i na zjazdach, dawał z siebie wszystko. Droga ciemna, że oko wykol, zakręt za zakrętem i całkiem jeszcze spory ruch. A nasz „waditiel”, zupełnie niewrażliwy na nasze obiekcje, rwał do przodu, wyprzedzał pod górkę i na zakrętach, jeździł lewą stroną, ścinał zakręty. Samochód na wirażach łapał pobocze, cudem nie wpadając w poślizg. Jakimś szóstym zmysłem kierowca wyczuwa pod którą górką i na którym zakręcie można poszaleć i wyprzedzać, a na którym zwolnić. Lecz nam za każdym razem, na każdej górce, na każdym wirażu i przy każdym wyprzedzaniu, żołądek skakał do serca, a serce do gardła. Jadąc tą ekstremalną trasą, w którymś momencie, zobaczyliśmy niebieskie migające światła policji i pogotowia oraz starą ładę po dachowaniu. Mieliśmy nadzieję, że ta sytuacja da naszemu kierowcy coś do myślenia, ale on tylko lekko zwolnił, ominął wrak samochodu i pomknął dalej. Na moje nieśmiałe napomknienie, że to straszny wypadek, odpowiedział nonszalancko, że u nas to normalne i chyba jeszcze przyspieszył, albo tak mi się, po tym wszystkim, zdawało.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dużo nas kosztował ten powrót, a szczególnie mnie, gdyż siedziałem w pierwszym rzędzie, po prawej stronie kierowcy. Po jeździe bolała mnie nie tylko noga od wciskanie wyimaginowanego hamulca, pojawił się także siniak na ręce od kurczowego trzymania się uchwytu. Ale dzięki Bogu i wielu „zdrowaśkom” dojechaliśmy. Na miejscu, na skołatane nerwy, kojący i rozluźniający był kieliszek krymskiego koniaku – pycha! Dopiero po takim lekarstwie, można było pójść spać nie bojąc się koszmarów, mając nadzieję, na piękne, kolorowe i bogate sny, po tak ciekawym i ekscytującym dniu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Sobota – dzień dwunasty – i ostatni.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ostatni dzień na Krymie. Wszyscy, oprócz mnie, postanowili realizować WLB, czyli Wielkie Leżenie Bykiem. Mi chciało się w góry.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wybrałem się więc ponownie do Wielkiego Krymskiego Krasu. Ochota była wielka, sił zabrałem też wiele, ale już na starcie mina mi zrzedła. Strażnik przy wejściu na winnicę, tym razem nie robił kłopotów z wejściem, tylko beznamiętnie poinformował mnie, że dzisiaj, na teren winnicy, zostały wypuszczone psy. Spytałem czy to groźne psy, a on enigmatycznie mi odpowiedział „sabaka kak sabaka”. Poszedłem więc dalej, ale im dale szedłem, tym więcej myślałem. Wszak jestem sam jeden, a tam psy, może nawet kilka i pewnie duże. Powoli traciłem wigor i chęć do maszerowania. Jak jeszcze zobaczyłem, na drodze, ogromne odciski psich łap, które sugerowały poważny wzrost tych zwierząt, ochota pójścia dalej, zupełnie mi przeszła. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Skonfrontowałem więc mapę z terenem i doszedłem do wniosku, że można by ominąć winnicę i dojść w góry nie szlakiem, na którym grasują psy, ale innymi dróżkami. W związku z tym na najbliższej ścieżce w lewo, skręciłem ze szlaku, by wydostać się z feralnej winnicy. Niestety, droga okazała się nie do przejścia, gdyż na ten rejon upraw skierowano fragment strumienia, który spowodował powstanie bagna, w które oczywiście, niczego nie świadom, wlazłem. Po wykąpaniu się w strumieniu razem z butami, aby jakoś wyglądać, zawróciłem by trafić w inną dróżkę. Tym razem, na przeszkodzie stanął mi pięciometrowy rów. Nie przejdę, nie da rady! Dopiero za trzecim razem udało mi się wyjść z winnicy i dotrzeć na pobliskie wzgórze. Spocony i zziajany postanowiłem pod którymś ze skarłowaciałych drzewek, zrobić odpoczynek. Usiadłem, wyciągnąłem z plecaka jeszcze chłodne napoje, rozglądnąłem się.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien12a.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Przede mną, na południu, rozciągała się majestatyczna panorama rudych wzgórz, które upstrzone szarozielonymi kępami karłowatych drzew i krzewów, prażyły się w niemiłosiernym słońcu. Za nimi rozpościerało się bezkresne, zlewające się na horyzoncie z niebem, Morze Czarne, po którym jak zabawki pływały statki spacerowe, towarowe oraz harcowały liczne łódki i motorówki. Postanowiłem zrobić kilka urokliwych fotek. Wstałem więc, pstryknąłem, poszedłem kawałek dalej i znów fotka. Przeszedłem jeszcze kilka kroków za grzbiet, pojawił się pyszny widok na winnicę i górującą krawędź Krymskiego Krasu, gdzie miałem dziś dojść i znów zrobiłem kilka zdjęć. Po wykonaniu zadania wróciłem na miejsce, ale okazało się, pod tym drzewkiem nie było ani plecaka, ani rozłożonych rzeczy. Były dwa wytłumaczenia: albo mnie ktoś okradł, albo nie trafiłem na właściwe miejsce. Pierwsza wersja od razu upadła, gdyż było to zupełne odludzie, a wyschnięta ściółka robiła tyle hałasu, że na pewno bym kogoś usłyszał. Znaczy się, nie trafiłem pod właściwe drzewko. Rozejrzałem się i z przerażeniem stwierdziłem że tak naprawdę to wszystkie karłowate rośliny wyglądają tak samo, na tym samym rudym podłożu. Zacząłem więc, trochę chaotycznie, przemierzać wzgórze wzdłuż i wszerz, w lewo i w prawo, przekonując siebie, że przecież daleko nie odszedłem. Ale plecaka, jak nie było tak nie ma! Stwierdziłem nawet, po pewnym czasie, że zaczynam gubić miejsce na wzgórzu, że zaczynam się denerwować i coraz bardziej niespójnie miotać. Stanąłem więc, by obrać jakąś strategię w poszukiwaniu plecaka. Ale jaki punkt zaczepienia znaleźć? Aby go ustalić, skorzystałem z aparatu i zdjęcia, jakie wcześniej zrobiłem na winnicę i Kras. Tak długo krążyłem po północnym stoku wzgórza, aż znalazłem to jedyne miejsce, z którego widok pokrywał się z wcześniej zrobioną fotografią, a to znaczyło, że muszę być blisko plecaka. Teraz należało tylko obrać punkt orientacyjny i nie spuszczając go z oka, przeczesać teren w promieniu 30m. Tak też zrobiłem. Wokół jednego z zieleńszych krzaczków zacząłem zakreślać rozszerzającą się spiralę. Poskutkowało! Po zaledwie pięciu minutach zobaczyłem plecak i wszystkie szpargały, które grzecznie leżały pod drzewkiem identycznym jak wszystkie dookoła. Cała zabawa zajęła mi około 40 minut. Strachu też się trochę najadłem. Jestem teraz, jak najbardziej w stanie zrozumieć, że ludzie na pustkowiu, przy braku punktów orientacyjnych, mogą krążyć w kółko nie mając szans znaleźć właściwej drogi.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po tych przygodach, psach, bagnie, rowie i szukaniu plecaka, cała ochota na wyprawę zupełnie mi przeszła. Poza tym minęły już ponad 2 godziny odkąd ruszyłem na trasę, a właściwie nigdzie nie doszedłem. Postanowiłem więc się poddać i wrócić, dołączyć do reszty wycieczki i razem z nimi realizować WLB. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Okazało się, ku mojemu zaskoczeniu, że nasycanie się do woli słońcem, kamienistą plażą oraz kąpielami w mocno słonym morzu, też może być po prostu fajne.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po paru godzinach spędzonych na plaży, udaliśmy się na obiad, by po raz ostatni popróbować tutejszej kuchni. Krzychu, jak zwykle, zamówił frytki, Ewelina okroszkę (zupę kefirową), Asia garnuszek z mieszanką ziemniaczano – mięsno - warzywną, Kuba zupę kartoflaną z frikadelkami (takie kluseczki mięsne-pulpeciki), a ja zaordynowałem szarmę, czyli kapuśniak ze słodkiej kapusty z baraniną. Wszystkie dania były oryginalne i warte próbowania a więc na swój sposób ciekawe. Jako drugie danie, postanowiliśmy z Kubą, zaserwować sobie szaszłyki. Wyczytałem nawet z karty, że są baranie, z białego mięsa baraniego. Jednak kelnerka, na moją próbę zamówienia tego dania, lekko się zarumieniła i powiedziała „eto delikates”. Już w tym momencie poczułem, że coś jest nie tak z moim baranim szaszłykiem, więc zacząłem dociekać. Na moje nagabywanie, co takiego jest w tym szaszłyku, zarumieniła się jeszcze bardziej i powiedziała, że nie powie. Po krótkim przekomarzaniu się, wykrztusiła jednak z siebie „to jajca baranie!” A to takie delikatesy – pomyślałem – być może to i jest cymes, ale ja tego jeść nie będę. Wdzięcznym uśmiechem podziękowałem kelnerce za uratowanie żołądka, a może i życia; i razem z Kubą zamówiliśmy normalny szaszłyk „ze swininy". Był wyśmienity. </p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien12b.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Mimo wydziwiania, różnych zup, drugich dań, szaszłyków, piwa, napojów, nasz obiad, na naszą piątkę, znów nie przekroczył 200hr, czyli 100zł. Da się żyć!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po sutym posiłku, chwila spokoju na kwaterze, dla zawiązania sadełka. Ja w tym czasie oglądałem sukcesy rosyjskich sportowców na olimpiadzie w Pekinie. Naszych nie widać było wcale, chyba, że akurat był pojedynek polsko – rosyjski.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wieczorem poszliśmy się po raz ostatni potaplać w Morzu Czarnym, a potem niestety pakowanie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gdy torby i plecaki były już w większości napełnione, wybraliśmy się na obchód nocnego życia w Rybaczje. Jest to druga pora szczytu. Tłumy wczasowiczów, wszędzie głośna muzyka, dyskoteki, dancingi, a na ulicy, prawie przy każdej knajpie, stalowe grilowniki, na których smażone są szaszłyki o aromacie rozprzestrzeniającym się po całej ulicy i wzbudzającym intensywną pracę ślinianek. Zapachy te były winne temu, że po raz kolejny dzisiaj, zaszliśmy na szaszłyka. Tym razem, w tej samej knajpce, grała już muzyka, i to nie z MP3, jak w większości lokali, ale grał nawet dwuosobowy zespół. W oczekiwaniu na realizację zamówienia, zatańczyłem z żoną jeden kawałek. Będziemy mogli się chwalić, że nawet na Krymie byliśmy w lokalu z dancingiem i to 10m od plaży! Ale było naprawdę sympatycznie i znów smacznie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Niedziela – dzień trzynasty – wyjazd (dzień pierwszy powrotu)</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Budzik nastawiłem na piątą rano. By zobaczyć wschód słońca na Krymie. Jednak na moje próby budzenia i porwania pomysłem oglądania uroków wschodzącego słońca, większość ekipy popukała się w głowę, bo kto by wstawał o tej porze na urlopie?! Udało mi się jedynie zmusić wierną żonkę, wszak gdzie ty Kajus, tam i ja Kaja.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Nad morze szliśmy wyludnioną ulicą, po której snuły się pojedyncze i powolne osoby z miotłami, próbujące zagarnąć brud poprzedniego dnia i ostatniej nocy, mozolnie gromadzące na luźne kupki, papiery, worki, resztki jedzenia, puste i pobite butelki, które stanowiły jedyny ślad po całonocnych imprezach na krawężniku.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Na plaży było jeszcze szarawo, ale mimo to, pojawiło się całkiem sporo ludzi. Podejrzewam nawet, że wielu z nich po prostu tu nocowało. Wielu też wyglądało tak, jakby przyszli na plażę prosto z całonocnej imprezy, choć takich jak my, zapatrzonych w horyzont w wyraźnym oczekiwaniu, było też kilkoro.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W końcu, około 6-ej, znad skalistego cypla zatoki, mglącej się daleko na horyzoncie, wyskoczył pierwszy promień słońca. Za nim pojawił się czerwony fragment tarczy, uzupełniający i łączący dwa skaliste szczyty cypla. Akcja przebiegała szybko. Za chwilę już pół słoneczka wyglądało zza skał. Nim zdążyliśmy się zachwycić urokiem wychylającego się zza cypla słońca, jego tarcza trzymała się już tylko samego czubeczka szczytu góry, aż w końcu oderwała się, wykluła i wyruszyła na samodzielną wędrówkę po niebie.</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien13a.jpg" alt="" /> </div><p align="justify">Zawsze mnie fascynuje, jak krótko trwają wschody i zachody słońca. W ciągu dnia, ruch słońca zdaje się być niezauważalny, a gdy znajdzie się blisko horyzontu, staje się wręcz namacalny.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Obserwując ten uroczy wschód słońca, nie sposób było nie zauważyć, że na Krymie słońce wyłazi tam, gdzie nad Bałtykiem chowa się na nocny spoczynek. Zamiana stron wynika z prostego faktu, iż u nas morze jest na północy a na Krymie na południu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Z mniej uroczych obserwacji o wschodzie słońca, jest to, że na krymskich plażach jedynymi ekipami sprzątającymi są mewy i gołębie. Niestety utylizują one jedynie odpady organiczne, a w ogóle nie chcą jeść butelek, torebek foliowych ani nawet bardzo licznych tu petów papierosowych. Choć widziałem, jak jedna mewa by dostać się do frytki połknęła ją wraz z woreczkiem, ale pewnie zdechnie od tego i jako głupsza nie powieli swych genów. Bo były też mądre, które przy pomocy dzioba i łap potrafiły sięgnąć do porzuconego woreczka po pozostawione przez ludzi frykasy. Choć jeśli ta głupsza mewa przeżyje, to może z czasem wykształci się gatunek mew żywiących się śmieciami, albo chociaż petami?</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Próbę pomnożenia, natomiast ludzkiego gatunku, podjęła para młodych ludzi, która przy wschodzie słońca, na plaży, pod kusym ręcznikiem, wyprawiała beztroskie i namiętne harce, zupełnie ignorując spacerujące grupy podziwiające wschód słońca.<span> </span>Sam nie wiem, czy nie byli oni większą atrakcją tego poranka niż, w końcu codzienny, wschód słońca. Wszak wschodów i zachodów słońca widziałem już dużo, ale kochającej się pary na plaży jeszcze nie! A jednak można mnie zaszokować.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gdy trochę po 6-ej wracaliśmy z plaży, większość straganów była już otwarta, a pierwsze tury plażowiczów szły w kierunku brzegu. Ciężką mają pracę tutejsi straganiarze. Gdy wczoraj po 23-ej wracaliśmy, to jeszcze handlowali, jak dziś wstaliśmy wyjątkowo wcześnie, to oni już zaczynali pracę. Wygląda na to, że wielu pracuje po 16- 18 albo i więcej godzin na dobę. Wielka jest magia pieniędzy i chęć ich posiadania!</p><div align="justify"><img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien13b.jpg" alt="" /> <img src="//bezdroza.pl/_grafika/photos/users/b9ba1620236b81b25370f62f295f3fe4/photos/dzien13c.jpg" alt="" /></div><p align="justify"><span style="font-size: 0pt; color: black; border: 1pt none black; padding: 0cm; background: none repeat scroll 0% 0% black"> </span></p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po śniadaniu i dopakowaniu plecaków i toreb, przed 10-tą wsiedliśmy do marszrutki, która miała nas zawieźć do Symferopola na pociąg. Dobrze, że kupiliśmy bilety wczoraj, <span> </span>i dobrze też, że przyszliśmy wcześniej, bo to, że mamy bilety mogłoby, na kilka minut przed odjazdem, nic nie znaczyć. Nasze miejsca sprzedano by powtórnie. Dziki kraj. Marszrutka była maksymalnie zapchana ludźmi i bagażami. Ostatnia pasażerka, z trzema torbami, która chciała się wbić do busika też miała wykupiony wcześniej bilet. Kierowca, okrzyczał babę, że gdzie się pcha z tymi torbami. Wymyślił nawet, na poczekaniu regułę „adin czeławiek – adna sumka”. Ona natomiast, wyraźnie postawiła się kierowcy i powiedziała, że z trzema torbami przyjechała i z trzema wyjedzie, poza tym ma bilet. O dziwo, po krótkiej, acz intensywnej wymianie uprzejmości i dopłacie 10hr, kierowca ustąpił i kobieta, bez większych problemów upchała siebie i swój bagaż w pojeździe. Zachowanie kierowcy było bardzo charakterystyczne dla tutejszych zwyczajów. Mam władzę i nie zawaham się jej użyć.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Żegnając się z wybrzeżem Morza Czarnego, górami i urwiskami, dotarliśmy po 2 godzinach do Symferopola. Do odjazdu pociągu do Lwowa pozostały nam następne 2 godziny, rozbiliśmy więc obozowisko na obrzeżach dworca, w cieniu rozłożystego drzewa. Zrobiliśmy, zresztą, tak jak uczyniła większość, czekających tu, podróżnych. Aby rozpoznać teren oraz zapoznać się z sytuacją, udałem się do holu dworcowego, aby sprawdzić pociąg, czy się wszystko zgadza oraz z którego peronu odjeżdża. Na tablicy informacyjnej dość szybko odnalazłem nasz pociąg, dowiedziałem się godziny odjazdu, że ma wagony sypialne i wagon restauracyjny, ale nie było cyferki określającej, z którego peronu odjeżdża. Udałem się więc do informacji. Pani w okienku powiedziała, że jest jeszcze za wcześnie, żeby wiedzieć z którego peronu pociąg odjedzie!. Zdziwiłem się, dwie godziny do odjazdu i za wcześnie? Ale potem na szybie okienka informacji kolejowej, doczytałem się obwieszczenia, że numer peronu i tor na którym będzie podstawiony pociąg podaje się na pół godziny przed odjazdem. Cóż, co kraj, to obyczaj. Jednak już zupełnie niezrozumiałym obyczajem, było naliczanie opłaty za udzielanie informacji. Mnie nie skasowała, bo mi nic nie powiedziała. Ale innych jak najbardziej. Para młodych ludzi, która się pytała na kiedy są wolne bilety do jakiegoś miasta, za informację chyba nawet 3hr! To tak jak bym w supermarkecie spytał się obsługi gdzie leży masło, a za informację że w trzecim rzędzie za kosiarkami pobrano opłatę 2zł! Może oni zaczęli już prywatyzację<span> </span>kolei, rozpoczynając od budki informacji kolejowej?</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Więcej tam już nie chodziłem, wolałem wydać 1hr na toaletę – była nawet czysta! Coraz częściej na dworcach, w restauracjach czy w mieście, można spotkać przyzwoitą toaletę – widać idzie jednak ku dobremu na Ukrainie.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gdy na wyświetlnej tablicy informacyjnej pojawił się nasz pociąg z numerem peronu, udaliśmy się, wraz z tłumem, na peron, pokonując rząd torów, nad którymi górował napis „Przejście wzbronione, strzeż się pociągu!”. Toż to identycznie jak u nas w Świebodzinie! Poczuliśmy się jak w domu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Było jak zwykle gorąco i duszno. Gdy wsiedliśmy do wagonu, okazało się, że w nim jest jeszcze gorzej, bo nie ma klimatyzacji, a na dodatek w moim przedziale okno ani się nie otwierało ani nie zamykało, tylko miało stałą 2cm szparę. Upał i zaduch był niemiłosierny! Wejście na górną pryczę wiązało się z natychmiastowym oblaniem się potem, dlatego też, większość czasu, do wieczora, spędziłem na korytarzu, przy otwartym oknie. Dopiero wieczorem, gdy już solidnie się ochłodziło, można było zalec w przedziale na pryczy i pospać. W nocy przykryłem się nawet prześcieradłem i spokojnie przespałem całą noc.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Poniedziałek – dzień czternasty – w drodze do domu (dzień drugi).</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Przebudziłem się około 8-ej. Pociąg turkotał, szarpał i stukał tak samo, jak w chwili, gdy zasypiałem, tylko, że teraz było jasno! Jak miło było pomyśleć, że jesteśmy już prawie 20 godzin do przodu; i że z 25 godzin jady z Symferopola do Lwowa, zostało nam już tylko kilka godzin.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Akurat po ósmej, trafił się dłuższy, kilkunastominutowy postój na jednej ze stacji. Jak zwykle, wyjścia z wagonów zostały opanowane przez miejscowych handlarzy wszelkiego rodzaju dobrami. Pasażerom próbowano sprzedać: jabłka, gruszki, śliwki, brzoskwinie, lody, zimne napoje, w tym wodę, piwo oraz wódkę, wszelkiego rodzaju wędzone ryby oraz różnego autoramentu „wareniki”, czyli pierogi z ziemniakami, kapustą lub z serem. W przypływie odwagi, skusiliśmy się z synkiem na popróbowanie pierogów z kapustą i ziemniakami. Kosztowało to aż (!) 10hr, a wareników wytargowaliśmy prawie trzydzieści. Były całkiem przyzwoite, a co najważniejsze, nie było po nich żadnych rewelacji żołądkowych!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po dokonaniu niezbędnych zabiegów sanitarnych, czyli umyciu się w pociągowej toalecie w kubku wody, zjedliśmy kanapkowe śniadanie. W wagonie restauracyjnym zamówiliśmy poranną kawę i to nawet bez problemów, choć obaw trochę mieliśmy. Wczoraj, gdy Asia, po raz drugi, wybrała się na „czaj z limoj”, pani obsługująca bar, z wyrzutem zapytała się, czy nie mogłaby brać herbaty u konwojenta. A dziś, już na wstępie naszej wizyty w barze pociągowym padło oświadczenie barmanki, że herbata z cytryną się skończyła. Dlatego też, pozostały nam do wyboru tylko kawy. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Długo zastanawialiśmy się o co tu chodzi. Być może istota problemu tkwi w tym, że<span> </span>restauracja jest państwowa, a konwojentka w wagonie przygotowuje napoje na własny rachunek. Dlatego też, przyzwoity pasażer, powinien dać zarobić zwykłym ludziom, a nie państwu lub kolei.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Asia miała w plecaku, kupiony wcześniej, mały koniaczek! Kawy po irlandzku w wagonie restauracyjnym w głębi Ukrainy jeszcze nie piłem! Co za atrakcja! Co za smak!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wreszcie, po kolejnych godzinach jazdy, dotarliśmy, całkiem punktualnie do Lwowa. Po krótkiej wędrówce peronami<span> </span>i przejściami podziemnymi, znaleźliśmy się pod głównym budynkiem dworca. Najbliższy rejsowy autobus do Przemyśla będzie dopiero o 20-ej. Pozostał więc pociąg, albo wariant kombinowany, czyli kurs marszrutką do Szegenie (do granicy), przejście granicy pieszo i dalej busem do Przemyśla, gdzie, miejmy nadzieję, czeka na nas pozostawiony na parkingu samochód.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W celu wysondowania sytuacji udałem się z powrotem na dworzec kolejowy, a Asia poszukać marszrutki. Na dworcu uzyskałem jednoznaczną odpowiedź, że pociągów do Przemyśla nie ma! Zresztą stało się tak, jak się spodziewałem, bo chyba w 2006 roku połączenia zostały zawieszone, ze względu na dewastowanie składów przez przemytników, którzy masowo szmuglowali alkohol i papierosy. Ale miałem nadzieję, że coś się w tej sprawie zmieniło, nawet gdzieś w internecie wyczytałem, że połączenia miały być wznowione, ale widać nic z tego. Na szczęście, niemal w tym samym momencie, wpadła na mnie Aśka informując, że marszrutka za 15hr od osoby, właśnie odjeżdża w kierunku granicy. Nie zwlekając więc, wróciliśmy po torby i resztę grupy, łapiąc po drodze, odjeżdżającą właśnie, marszrutkę. W kraju jesteśmy przyzwyczajeni, że autobusy i tramwaje stają na przystankach. Tu nie ma takich dziwnych zwyczajów. Środek transportu staje jak taksówka. Wystarczy machnąć ręką i jeśli są miejsca w środku, to busik na pewno się zatrzyma. W Polsce, w życiu! Myślę, że życzliwość kierowców w stosunku do pasażerów jest związana z tym, że nie ma tu instytucji biletów, w związku z czym, kierowca jest żywo zainteresowany jak największą liczbą pasażerów, gdyż opłata za kurs zostaje w jego kieszeni.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Dlatego też, bez żadnych ceregieli, ani żenady, kierowca busa zatrzymał się na kilka minut poza przystankiem, aby zabrać nas i nasze imponujące bagaże.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Do granicy jechaliśmy ponad 1,5 godziny, choć gdyby odjąć różnicę czasu między Ukrainą i Polską (w Polsce jest o 1 godz. wcześniej), to wyjeżdżając z Lwowa o 14.30, bylibyśmy na granicy około 15-ej czasu polskiego. Jechalibyśmy więc tylko pół godziny!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Wysiedliśmy w Szeginie, tuż przed granicą. Policzyliśmy wszystkie zrywny, jakie jeszcze mieliśmy i za nie kupiliśmy trochę słodyczy, w tym oczywiście smaczną i tanią chałwę dla Asi. Okazało się również, że bez problemów możemy kupować w tutejszym sklepie za złotówki. Dzięki temu wszedłem w posiadanie dwóch butelek wódki ukraińskiej, jednej czystą, drugiej z miodem i papryką. Zresztą grzech byłoby nie kupić, skoro za dwie butelki 0,7litra zapłaciłem 16zł!!! Nie dziwię się teraz, dlaczego ludzie, jak mrówki chodzą między Ukrainą i Polską, przenosząc lub przemycając wódkę i papierosy. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Po udanych zakupach pomaszerowaliśmy wąską zasiatkowaną ścieżką w kierunku pieszego przejścia granicznego. Po chwili okazało się, że pokonanie granicy może nie być takie łatwe. Przed budynkiem kontroli granicznej znajdowało się ponad sto osób, tak zwanych mrówek, przenoszących wódkę i papierosy przez granicę.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Nie uśmiechało się nam stać z nimi i czekać kilka godzin. Nie dość, że towarzystwo dosyć szemrane, to przecież nie mamy czasu – przed nami jeszcze 740km z Przemyśla do domu!</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W przypływie odwagi, zagadnąłem spacerujących za ogrodzeniem celników, czy nie ma tu jakiegoś przejścia turystycznego, czy nie można by tej kolejki jakoś ominąć. Po chwilowej naradzie, bocznym przejściem, przepuścili nas do budynku odpraw. Ale o zgrozo! W środku sytuacja wcale nie była lepsza, a nawet może i gorsza. W holu odpraw czekało kolejnych sto mrówek! Nauczony doświadczeniem, powtórzyłem manewr, przedostając się bezpośrednio do celnika odprawiającego. Powołując się na małe dziecko (Krzysia), długą drogę za nami i przed nami, udało się i tym razem przedrzeć poza kolejnością, choć słów kierowanych pod naszym adresem ze strony oczekujących na odprawę mrówek, ze względu na szacunek dla czytelnika, nie powtórzę. Przy okazji, z wydeptanej przez nas ścieżki, skorzystała grupa studentów wracających z Moskwy, która zaraz po nas pokonała bezawaryjnie granicę. Choć opowiadali potem, że jadąc do Moskwy, pokonywali granicę polsko – ukraińską również na pieszo, jednak ukraińscy celnicy nie byli tacy mili, i musieli odstać kilka godzin.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Ślicznie podziękowaliśmy celnikom, nawet nie mieliśmy im za złe kontroli bagażu, ale wyglądało na to, że robią to na złość mrówkom, by dłużej musiały czekać na odprawę.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Zaraz za obiektami granicznymi, stał bus, który nas i wycieczkę z Moskwy błyskawicznie zawiózł do Przemyśla za 2 złote od łebka.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">W Przemyślu samochód czekał na parkingu bardzo grzecznie. Nawet lekko zapiszczał i pomachał błotnikiem, jak mnie zobaczył. Zjedliśmy wreszcie polski obiad: żurek, schabowy z ziemniakami, placki ziemniaczane, barszcz, pierogi. Na deser były najlepsze na świecie lody. W Przemyślu na Starym Mieście, znajduje się lodziarnia, która wytwarza fantastyczne lody kulkowe w kilkudziesięciu smakach, codziennie ponad 20 do wyboru. Były lody herbaciane, winogronowe, śliwkowe lub pomarańczowe w czekoladzie, brzoskwiniowe, jagodowe i wiele wiele innych, również typowych. Ale przede wszystkim smak deklarowany w nazwie wyśmienicie odpowiadał doznaniom podniebienia. </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Nasyceni, a wręcz przejedzeni, ruszyliśmy do domu. Po 9 godzinach, około 3 w nocy byliśmy w domu.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Podsumowując, podróż powrotna z Symferopola do Świebodzina trwała od 10-ej rano w niedzielę, do 3-ej w nocy z poniedziałku na wtorek. Razem daje to 41 godzin w podróży, a gdyby doliczyć zgubioną godzinę przy zmianie czasu na granicy, to nawet 42.</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Długo, oj długo, ale dało się. A skoro my mogliśmy to i Wy możecie. A warto.</p><div align="justify"> </div><p align="justify"> </p><div align="justify"> </div><p align="justify">Gorąco polecam</p><div align="justify"> </div><p align="justify">Grzegorz Klimek</p><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><p align="justify">Spis treści:</p><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><p align="justify"><!--[if supportFields]><span style='mso-element:field-begin'></span><span style='mso-spacerun:yes'> </span>TOC h z t "dzień;1" <span style='mso-element:field-separator'></span><![endif]--><span class="MsoHyperlink"><span>Wtorek - dzień pierwszy – wyjazd<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095799 h </span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide: screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">1</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003700390039000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Środa - dzień drugi - Lwów<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>.. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095800 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">3</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300030000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Czwartek - dzień trzeci – pociągiem na Krym<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>.. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095801 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">4</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300031000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Piątek – dzień czwarty – plażowanie.<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span> </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095802 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">7</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300032000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Sobota – dzień piąty – wodospad Dżur – dżur<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095803 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">9</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300033000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Niedziela – dzień szósty - Czatyr Dach<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095804 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">10</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300034000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Poniedziałek – dzień siódmy – z przymusu na plaży<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095805 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">12</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300035000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Wtorek – dzień ósmy – Wybrzeże Morza Czarnego<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095806 h </span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide: screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">14</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300036000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Środa – dzień dziewiąty – Sudak - Twierdza Genueńska<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095807 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">16</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300037000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Czwartek – dzień dziesiąty – W góry<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span>. </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095808 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">18</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300038000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Piątek – dzień jedenasty – Bakczysaraj i okolice.<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span> </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095809 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">19</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800300039000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Sobota – dzień dwunasty – i ostatni.<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span> </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095810 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">23</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800310030000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Niedziela – dzień trzynasty – wyjazd (dzień pierwszy powrotu)<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span> </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095811 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">25</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800310031000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div><p align="justify"><span class="MsoHyperlink"><span>Poniedziałek – dzień czternasty – w drodze do domu (dzień drugi).<span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><span> </span></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'><span style='mso-element:field-begin'></span></span><span style='color:windowtext;display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none; text-underline:none'> PAGEREF _Toc212095812 h </span><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-separator'></span></span><![endif]--><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none">27</span><span style="color: windowtext; display: none; text-decoration: none"><!--[if gte mso 9]><xml> <w:data>08D0C9EA79F9BACE118C8200AA004BA90B02000000080000000E0000005F0054006F0063003200310032003000390035003800310032000000</w:data> </xml><![endif]--></span><!--[if supportFields]><span style='color:windowtext; display:none;mso-hide:screen;text-decoration:none;text-underline:none'><span style='mso-element:field-end'></span></span><![endif]--></span></span><span></span></p><div align="justify"> </div>