ODBIERZ TWÓJ BONUS :: »

Macedończycy obchodzą Ilinden

2012-08-02 - 2012-08-02
Dokładnie 109 lat temu, w najwyżej położonym mieście macedońskim – Kruszewie wybuchło powstanie ilindeńskie, które połączyło lokalnych mieszkańców (udział wzięło ok. 800 osób, także z okolicznych wsi) w walce przeciwko rządom Osmanów. Powstanie trwało zaledwie 10 dni, ale podobnie jak polskie powstanie styczniowe, miało fundamentalne znaczenie dla oporu przeciwko nasilającej się przemocy ze strony władz i dziś symbolizuje walkę narodową o niepodległość. Jego znaczenie dla Macedończyków jest znacznie większe, niż powstanie styczniowe dla Polaków m. in. dlatego, iż tego dnia, w 1944 roku w klasztorze św. Prohora Pčinjskiego (dziś położonego w  granicach Serbii), miało miejsce kolejne wydarzenie o znaczeniu historycznym – pierwsze posiedzenie Antyfaszystowskiego Zgromadzenia Wyzwolenia Narodowego Macedonii (ASNOM) ciała ustawodawczego i wykonawczego Demokratycznej Federacyjnej Republiki Macedonii, przekształcone później w macedońskie Zgromadzenie Narodowe.

Jak co roku, centralne obchody święta mają miejsce w Kruszewie i Pelince. W Kruszewie odbędzie się tradycyjny, ilindeński pochód jeźdźców konnych, który rozpoczął 27 lipca w skopijskim Gorno Lisicze. Na tradycyjnym zgromadzeniu na wzgórzu Mečkin Kamen (dosł. Niedźwiedzi Kamień), na którym toczyły się walki podczas powstania ilindeńskiego, głos zabierze prezydent Republiki Macedonii Gjorge Ivanov. Pod pomnikiem przywódcy powstania, Nikoli Kareva i Obrońców Kruszewa, gdzie rokrocznie gromadzą się tłumy, złożone zostaną kwiaty. Z kolei w Pelince, przy Centrum Pamięci ASNOM, obecny będzie przewodniczący macedońskiego parlamentu Trajko Veljanoski. Premier Nikola Gruevski odda hołd przywódcom ASNOM w Skopju, m. in. pod pomnikami Kobiety Walczącej i Metodiji Andonova-Czento, pierwszego przewodniczącego Prezydium ASNOM.

Dziś święto obchodzą także wierni Macedońskiej Cerkwi Prawosławnej. Jak sama nazwa powstania – ilindeńskie wskazuje, wybuchło ono w dzień upamiętnienia w kalendarzu prawosławnym dnia św. Eliasza (mac. Ilinden). Zarówno święto religijne, jak i wybuch powstania w 1903 r., miały miejsce 20 lipca, wówczas jednak na terytorium dzisiejszej Macedonii, która znajdowała się pod panowaniem osmańskim, prawosławnych obowiązywał stary – juliański kalendarz liturgiczny. Nowy gregoriański wprowadzony został w 1918 r.

(balkanistyka.org)
więcej ciekawostek »