Język kobiet

Nushu to jedyny na świecie język, którym mówiły wyłącznie kobiety. Służył im do wyrażania swoim siostrom i przyjaciółkom uczuć, które wolały ukryć przed mężczyznami. Pochodzący z południa Chin język o 400-letniej historii znikł w minionym tygodniu - zmarła ostatnia używająca go staruszka, licząca ponad 90 lat Yang Huanyi.

Yang urodzona w prowincji Hunan na południu Chin, w miejscu, gdzie prawdopodobnie powstał język nushu, nauczyła się go przed wyjściem za mąż. Nauczycielkami było siedem starych kobiet, a po śmierci ostatniej z nich przed dziesięciu laty, Yang pozostała jedyną osobą znającą nushu - jej córki ani wnuczki nie chciały się go uczyć. Była ona także jedną z głównych przedstawicielek Chin na Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Kobiet (1995, Pekin). Yang przekazała wówczas naukowcom większość swych listów, wierszy i artykułów w języku nushu; zostały one wydane przez prestiżowy Uniwersytet Qinghua.

Język nushu posługiwał się zmodyfikowanymi znakami chińskimi, które określały nie pojęcia, jak oryginalne pismo, lecz dźwięki. Nushu powstał prawdopodobnie wśród wieśniaczek, które, nie mając dostępu do edukacji w oficjalnym dialekcie mandaryńskim, postanowiły komunikować się za pomocą własnego języka. Służył on m.in. do pisania tzw. listów trzeciego dnia, tj. książeczek z życzeniami szczęścia, które matki wręczały córkom przy okazji zamążpójścia.

W Jiangyong w 2002 r. powstało muzeum, gdzie gromadzono teksty i obiekty z napisami w nushu, aby ocalić historię tego "feministycznego" języka. Podziwiać tu można 300 obiektów w nushu, najstarsze z początków XX wieku, najnowsze z lat 60. i 70. Z dawniejszych czasów nic się nie zachowało, ponieważ tradycja nakazywała, aby po śmierci właścicielek teksty, obrusy czy chusteczki z wyszywanymi lub kaligrafowanymi znakami palono.

(PAP)